________________
(२.३.१९२-१९३)
३. महापरिनिब्बानसुत्तं
पुक्कुसमल्लपुत्तवत्थु
१९२. तेन खो पन समयेन पुक्कुसो मल्लपुत्तो आळारस्स कालामस्स सावको कुसिनाराय पावं अद्धानमग्गप्पटिप्पन्नो होति । अद्दसा खो पुक्कुसो मल्लपुत्तो भगवन्तं अञतरस्मिं रुक्खमूले निसिन्नं । दिस्वा येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि । एकमन्तं निसिन्नो खो पुक्कुसो मल्लपुत्तो भगवन्तं एतदवोच – “अच्छरियं, भन्ते, अब्भुतं, भन्ते, सन्तेन वत, भन्ते, पब्बजिता विहारेन विहरन्ति । भूतपुब्बं, भन्ते, आळारो कालामो अद्धानमग्गप्पटिप्पन्नो मग्गा ओक्कम्म अविदूरे अञतरस्मिं रुक्खमूले दिवाविहारं निसीदि । अथ खो, भन्ते, पञ्चमत्तानि सकटसतानि आळारं कालामं निस्साय निस्साय अतिक्कमिंसु । अथ खो, भन्ते, अञ्जतरो पुरिसो तस्स सकटसत्थस्स पिट्टितो पिट्टितो आगच्छन्तो येन आळारो कालामो तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा आळारं कालामं एतदवोच – “अपि, भन्ते, पञ्चमत्तानि सकटसतानि अतिक्कन्तानि अद्दसा'"ति ? 'न खो अहं, आवुसो, अद्दसन्ति । 'किं पन, भन्ते, सई अस्सोसी'ति ? 'न खो अहं, आवुसो, सदं अस्सोसिन्ति । 'किं पन, भन्ते, सुत्तो अहोसी'ति ? 'न खो अहं, आवुसो, सुत्तो अहोसिन्ति । 'किं पन, भन्ते, सञ्जी अहोसी'ति ? 'एवमावुसो'ति । 'सो त्वं, भन्ते, सञी समानो जागरो पञ्चमत्तानि सकटसतानि निस्साय निस्साय अतिक्कन्तानि नेव अद्दस, न पन सदं अस्सोसि; अपिसु ते, भन्ते, सङ्घाटि रजेन ओकिण्णा'ति ? ‘एवमावुसो'ति । अथ खो, भन्ते, तस्स पुरिसस्स एतदहोसि- 'अच्छरियं वत भो, अब्भुतं वत भो, सन्तेन वत भो पब्बजिता विहारेन विहरन्ति । यत्र हि नाम सञी समानो जागरो पञ्चमत्तानि सकटसतानि निस्साय निस्साय अतिक्कन्तानि नेव दक्खति, न पन सई सोस्सती'ति ! आळारे कालामे उळारं पसादं पवेदेत्वा पक्कामी''ति ।
१९३. "तं किं मञ्जसि, पुक्कुस, कतमं नु खो दुक्करतरं वा दुरभिसम्भवतरं वा- यो वा सञ्जी समानो जागरो पञ्चमत्तानि सकटसतानि निस्साय निस्साय अतिक्कन्तानि नेव पस्सेय्य, न पन सदं सुणेय्य; यो वा सञी समानो जागरो देवे वस्सन्ते देवे गळगळायन्ते विज्जुल्लतासु निच्छरन्तीसु असनिया फलन्तिया नेव पस्सेय्य, न पन सदं सुणेय्या''ति ? “किहि, भन्ते, करिस्सन्ति पञ्च वा सकटसतानि छ वा सकटसतानि सत्त वा सकटसतानि अट्ठ वा सकटसतानि नव वा सकटसतानि, सकटसहस्सं वा सकटसतसहस्सं वा । अथ खो एतदेव दुक्करतरं चेव दुरभिसम्भवतरञ्च
99
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org