________________
(४)
"भयवं चणं अद्धमागहीए भासाए धम्ममाइक्खइ"
सम०३४, श्रीमदभयदेवमूरिस्तव्याख्यायामित्थं तदर्थ करोति"अद्वमागहीयत्ति-प्राकृतादीनां षण्णां भाषाविशेषाणांमध्ये या मागधी नाम भाषा रसौ लगो मागध्यामित्यादिलक्षणवती साऽसमाश्रितस्वकीयसमग्रलक्षणाऽर्द्धमागधीत्युच्यते" व्याख्याकर्तुः सूरेरयमभिप्राय:- अत्राद्धशब्दोऽसमग्रत्वलक्षकः, यस्यां भाषायां मागधीभाषायाः समग्रलक्षणानि न सन्ति किन्तु कतिचिल्लक्षणानि मागधीभाषायाः कतिचिल्लक्षणान्यन्यभाषाणांसा भाषाऽर्द्धमागधीत्युच्यते।
भगवतीसूत्रवृत्तावपि तमेवार्थ व्यक्तीकरोति श्रीमदभयदेवमूरिः"अद्धमागही भासा भासिन्जमाणा विसिजई" भग०५,४; मागधभाषालक्षणं किञ्चित्किश्चिञ्च प्राकृतभाषालक्षां यस्यामस्ति साऽई मागध्या इति व्युत्पत्त्याऽद्धमागधी. एवमेकअपपातिकस्सूत्रे"अद्वमागहाए भासाए भाति अरिहा धम्म जाद०३४; अदमागह' भासापत्ति रसोलशोमााध्यान दे सन्मागधभाषालक्षण तेनापरिपूर्णा प्राकृतभाका पहला अर्द्धमागधीत्युच्यते” एभ्यस्त्रिभ्योऽवतरणे
दव फलति यद्यत्र किञ्चिन्मागधभाषालक्षणं बहुलं च प्राकृतभाषालक्षणमस्ति साऽर्द्धमागधीभाषा ज्ञेया.
नन्दीसूत्रवृत्तौश्रीमन्मलयगिरिस्ततोपि स्पष्टं वक्ति-अतः "सौ घुसी'ति मागधिकभाषालक्षणात सर्वमपि हि प्रवचनमर्द्धमागधिकभाषात्मक अद्वमागधिकभाषया तीयकृतां देशनाप्रवृत्तेः, ततः प्रायः सवत्रापि मागधिकभाषालक्षणमनुसरणीयम्।
Aho ! Shrutgyanam
