________________
( ५३ ) भास्वतः स्पर्शतः पश्चात् विमोक्षः पूर्वतो भेवत् । चन्द्रस्पी भवेत् प्राच्यां विमोक्षः पश्चिमे भवेत् ॥ ४६ ॥ समार्कादधिको राहुर्घसत्युत्तरकोणगः।। ऊनो दक्षिणकोणस्थः केतुस्तूत्कविलोमतः ॥ ४७॥ सोमश्चेत् पश्चिमस्थायी राहुर्घसति भास्करम् । भानुग्रासविलोमेन सोमनासं विनिर्दिशेत् ॥ ४८ ॥ सौम्यकर्णाभूितो राहुमत्तेन गच्छति । याम्यकर्णाश्रितो योयं दक्षिणात्ततो व्रजेत् ॥ ४९ ॥ हेमभङ्गाबिलिप्तादि बिम्बमानं विवस्वतः । योगकालः शशाङ्कस्य भवेद्राहोननोनदी ।। ५० ॥ वृत्तीकृस लिखेत्पूर्व भानोबिम्बदलं ततः। स्थापयेत् स्फुटविक्षेपं पातनिस्टितदिङ्मुखे ॥ ५१ ॥ तदने पूर्णचन्द्रस्य वृत्ति सूत्रेण लिख्यते । यावद् ग्रसति राहुस्तं तावदत्रानुमीयते ॥ ५२॥ विषुवव्यङ्गुले वी कृते ज्ञानभुजायसः । क्षिप्त्वा मूलमिहोत्पाद्य भागहारं तमुद्दिशेत् ।। ५३ ।। नागिना पार्थिवामासं भक्त्वा लब्धकलाफलम् । विषुवद्वयङ्गुलं क्षुण्णं भागहारेण भाजितम् ॥ ५४॥ ततो लब्धकलाीदः स्यादवज्यानाम दक्षिणा । एवं संक्षेपमार्गेण सूर्यग्रहणमादिशेत् ।। ५५ ॥
इति सूर्योपरागनिर्णयः ।
पौर्णमासीनिशापर्वपरिच्छेदस्प्तमीपता।। अङ्गत्रयमिदंदृष्ट्वा सोमनासं निरूपयेत् ॥ १॥
Aho ! Shrutgyanam
