Page Text
________________
३६४]
[धर्मसंग्रहः-द्वितीयोऽधिकारः दिगादिभेदे दिगादिभिर्भेदे सति दिगाद्यपेक्षयेत्यर्थः तथाहि -द्वयोः साध्वोः सद्वस्त्रत्वे सति यो दिशाऽऽसन्नस्तस्मै देयम् , एवमसद्वस्त्रत्वे लब्धियुतत्वे तदितरत्वे चेति । अथ तुल्येऽपि भावे दिशमतिक्रम्य ददतः किं स्याद् ? इत्याह -तया दिशाऽददतः -अप्रयच्छत आज्ञा भङ्गानवस्थामिथ्यात्वलक्षणा दोषा भवन्तीति गाथार्थ [ पञ्चाशकटीका प०१०६]
आभवद्व्यवहारापेक्षया च दिग् गृहस्थस्य प्रविव्रजिषोरुत्प्रव्रजितस्य वाऽऽगमे दृश्यते, नान्यस्य, यत इयं कल्पव्यवहारोक्ता दिग्व्यवस्था –यः प्रवजितुकामः सामायिकादिपाठप्रवृत्तः स त्रीणि वर्षाणि यावत् प्रतिबोधकाचार्यस्यैव सत्को भवति । यदाह -
"सामाइआइए खलु , धम्मायरिअस्स तिण्णि जा वासा।
नियमेण होइ सेहो, उज्जमओ तदुवरिं भयणा ॥१॥[] यस्त निववादित्वा पनः प्रव्रजति, तस्य स्वेच्छया दिक, अत्यक्तसम्यक्त्वस्तूत्प्रव्रज्य यः प्रव्रजति स त्रीणि वर्षाणि यावत्पूर्वाचार्यस्यैव । आह च -
"परलिंगिनिण्हए वा, सम्मइंसणजढे उ उवसंते ।
तद्दिवसमेव इच्छा, सम्मत्तजुए समा तिण्णि" ॥१॥[ प्रत्या./२७१] उत्प्रव्रजितस्तु द्विधा -सारूपी गृहस्थश्च, तत्र सारूपी रजोहरणवर्जसाधुवेषधारी, स च यावज्जीवं पूर्वाचार्यस्य, तन्मुण्डीकृतानि च, यानि च तेन न मुण्डितानि केवलं बोधितान्येव, तानि यमाचार्यमिच्छन्ति तस्यासौ ददाति, तदीयानि च तानि भवन्ति । अपत्यानां चायं विधिः -तदपत्यानि पर्वाचार्यस्यैव । आह च - "सारूवी जाजीवं, पुव्वायरिअस्स जे अ पव्वावे ।
अपव्वाविए सछंदो, इच्छाए जस्स सो देइ" ॥१॥[गु.वि./२-२२८] गृहस्थः पुनर्द्विविधो –मुण्डितः सशिखश्च, स च द्विविधोऽपि पूर्वाचार्यस्य, यानि च तेनोत्प्रव्रजनानन्तरं वर्षत्रयाभ्यन्तरे बोधयित्वा मुण्डीकृतानि तानि चेति । आह च -
"जो पुण गिहत्थमुंडो, अहवाऽमुंडो उतिण्ह वरिसाणं ।।
आरेणं पव्वावे, सयं च पुव्वायरिअ सव्वो" ॥१॥ [ प्रत्या./२७६ ] इति कृतं प्रसक्तानुप्रसक्तेन । अत्र चोपयोगी साधुनिमन्त्रणभिक्षाग्रहणादिविशेषोऽतिथिसंविभागव्रताधिकार उक्त एव । इदं च सुपात्रदानं दिव्यौदारिकाद्यभीष्टसुखसमृद्धिसाम्राज्यादिसंयोगप्रतिपूर्वकविनिलम्बनिर्वाणपदप्राप्तिफलं । यतः -
१. P. पञ्चाशकटीका। [दिगादिभेदे]-मु० C. प्रतौ पार्श्वभागे ॥ २. च-L.P. नास्ति ।।
D:\new/d-2.pm5\3rd proof
| SR No. | 009691 |
| Book Title | Dharma Sangraha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandanbalashreeji |
| Publisher | Bhadrankar Prakashan |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 500 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Religion |
| File Size | 2 MB |