Page Text
________________
६८]
[धर्मसंग्रहः-द्वितीयोऽधिकारः "इक्षुक्षीरगुडादीनां, माधुर्यस्यान्तरं महत् ।
तथापि न तदाख्यातुं, सरस्वत्याऽपि पार्यते" ॥१॥[ ] इति । यदि च धर्मबीजस्याप्येवमनुभवैकगम्यत्वम् , का वार्ता तर्हि भवशतसहस्रदुर्लभस्य साक्षान्मोक्षफलस्य चारित्रैकप्राणस्य सम्यक्त्वस्य ? इति । शुद्धात्मपरिणतिस्वरूपे हि तत्र नातिरिक्तप्रमाणानां प्रवृत्तिः । उक्तं च शुद्धात्मस्वरूपमधिकृत्याचारसूत्रे - "सव्वे सरा णिअटुंति, तक्का जत्थ ण विज्जइ, मइ तत्थ ण गाहिआ'' [ आचा.५/६/ १७० ] इत्यादि ।
तदेतद् ज्ञानादिगुणसमुदायाद् भेदाभेदादिना विवेचयितुमशक्यमनुभवगम्यमेवेति स्थितम् । अत्र पद्ये -
"न भिन्नं नाभिन्नं ह्युभयमपि नो नाप्यनुभयं, न वा शाब्दन्यायाद् भवति भजनाभाजनमपि । गुणासीनं लीनं निरवधिविधिव्यञ्जनपदे, यदेतत्सम्यक्त्वं तदनुकुरुते पानकरसम् ॥१॥[] न केनाप्याख्यातं न च परिचितं नाप्यनुमितं, न चार्थादापन्नं क्वचिदुपमितं नापि विबुधैः । विशुद्धं सम्यक्त्वं न च हृदि न नालिङ्गितमपि,
स्फुरत्यन्तोतिर्निरुपधिसमाधौ समुदितम्" ॥२॥[ ] इत्यलं प्रसङ्गेन, प्रकृतमनुसरामः । निसर्गा-ऽधिगमयोरुभयोरप्येकमन्तरङ्गं कारणमाह - 'मिथ्यात्वपरिहाण्यैवे'ति मिथ्यात्वं जिनप्रणीततत्त्वविपरीतश्रद्धानलक्षणम् , तस्य परिहाण्यैव सर्वथा त्यागे त्रिविधं त्रिविधेन प्रत्याख्यानेनेतियावत् । आह च – "मिच्छत्तपडिक्कमणं, तिविहं तिविहेण नायव्वं" [आवश्यकनियुक्ति/गा.१२५१ ] ति ।
मिथ्यात्वं च लौकिक-लोकोत्तरभेदाद् द्विधा, एकैकमपि देवविषय-गुरुविषयभेदाद् द्विविधम् , तत्र लौकिकदेवगतं लौकिकदेवानां हरि-हर-ब्रह्मादीनाम् , प्रणामपूजादिना तद्भवनगमनादिना च तत्तद्देशप्रसिद्धमनेकविधं ज्ञेयम् १।
लौकिकगुरुगतमपि लौकिकगुरूणां ब्राह्मण-तापसादीनां नमस्कृतिकरणं-तदग्रे
१. पद्ये महोपाध्यायश्रीयशोविजयगणिकते-P.L. || २. ०ण्यैवमि०-मु० ॥ ३. L। प्रणामपूजादीनां (दिना)-मु० PC ||
D:\new/d-1.pm5\3rd proof
| SR No. | 009691 |
| Book Title | Dharma Sangraha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandanbalashreeji |
| Publisher | Bhadrankar Prakashan |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 500 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Religion |
| File Size | 2 MB |