________________
संस्कृतटीका-भाषाटीकासमेतः। (९७) सौम्यदृष्टं स्वामिदृष्टं सौम्यकेन्द्रे युतं शुभैः॥ सबलं ब्रुवते लग्नमबलं त्वन्यथा बुधाः ॥ १३७॥ __ सं० टी०-एतदेवोपदिशति-सौम्यग्रहदृष्टं भवति अथवा लग्नादिस्वामिना च दृष्टम् अथवा सौम्यग्रहाः केन्द्रे भवंति अथवा शुभग्रहैर्युक्तं भवति यल्लग्नं चैवंभूतं भवति तदेव लग्नं सबलं वते कथयति दैवज्ञा इति शेषः । तु पुनः एतस्मादन्यथाभूतं लग्नम् अबलं वदन्तीत्यर्थः ॥ १३७ ॥ इति ऋयाणकार्घद्वार. मेकोनत्रिंशम् ॥ २९ ॥
अर्थ-लग्नका बलाबल इस प्रकार जानना चाहिये कि, लग्न शुभ ग्रह और स्वामीसे देखा जाता हो तथा केन्द्र (१-४-७-१०) में शुभग्रह स्थित हों तो लग्नं बलवान होती है इससे विपरीत अर्थात् पापग्रहसे दृष्ट, केन्द्रमें पापग्रह हों तो निर्बल कहाती है, ऐसा पण्डितलोग कहते हैं ॥ १३७ ॥
इति क्रयाणकार्घद्वारम् ॥ २९ ॥
मृत्युर्धरणकं नौश्च फलेन सदृशं त्रयम् ॥ म्रियते येन योगेन तेन योगेन मुच्यते ॥ १३८॥
"Aho Shrut Gyanam"