________________
संस्कृतटीका - भाषाटीकासमेतः । ( ९५ ) वेत्याह-स्वामियुक्तदृष्ट्यादिहीने लग्ने । कुत इत्याह-बलेति । तु पुनः बलहीने अधिष्ठातार लग्ने सति वस्तुनः स्वामिनो बले बलमा हुदैवज्ञा इति शेषः । यत्र लग्नापत्यादिवलं न भवति तत्र वस्तुनः स्वामिनो बले लग्नस्यापि चलमिति भावः । अत्र तु केषां वस्तूनां कः स्वामीति : निर्णेतुं ग्रन्थान्तरस्थश्लोकानाह" रसानां तु प्रभुः सोमः सस्यानां च बृहस्पतिः । आधाता च विधाता च भूतानां भार्गवः स्मृतः ॥ ९ ॥ कंमुकोद्रवमाषाणां तिलानां लवणस्य च । सर्वषां कृष्णवस्तूनां प्रभुरेव शनैश्वरः ॥ २ ॥ वर्णादेः पीतधान्यस्य यवगोधूमसर्पिषाम् । शालीक्षूणां च सर्वेषां प्रभुरेषां बृहस्पतिः ॥ ३ ॥ शुक्रस्तु सर्वसस्यानां द्विदलानां बुधः स्मृतः । स्नेहानां च रसानां च गंधादीनां दिवाकरः ॥ ४ ॥ कोशधान्यस्य सर्वस्य तण्डुलानां च मङ्गलः । इत्येवं ते ग्रहाः सर्वे स्वामिनः सर्ववस्तुषु ॥ ५ ॥ ' इति ग्रन्थान्तराज्ज्ञातव्याः ॥ १३५ ॥
अर्थ - यदि क्रय विक्रय प्रइनमें लग्न अपने स्वामीकी दृष्टि योगादिसे वर्जित हो तो उस वस्तुका जो स्वामी है उसका भी बल देखना चाहिये और यदि वस्तुका स्वामी निर्बल हो तो, लग्नस्वामीका बल देखना चाहिये अर्थात् प्रश्न लग्न स्वामी और उस वस्तुका स्वामी इन दोनों में से कोईभी बलवान् हो तो उस वस्तुकी सस्ती कहनी चाहिन
"Aho Shrut Gyanam"
