________________
प्रमाणनयतत्त्वालोकालङ्कारः [परि. ३ सू..६७ त्पतिश्चान्योन्यमव्यवहितस्यैव धूमधूमध्वजादेः समधिगता न पुनर्व्यवहितकालस्य । अतिप्रसक्तेः । प्रयोगः-यद्यत्काले यस्मादनन्तरं वा यन्नास्ति न तस्य तेन तादात्म्यं तदुत्पत्तिर्वा । यथा : भविष्य
च्छङ्खचक्रवर्तिकालेऽसतो रावणादेः । नास्ति च शकटोदयादिकालेऽ५ नन्तरं वा कृत्तिकोदयादिकम् । ननु प्रज्ञाकराभिप्रायेण भाविरोहिण्युदयकार्यतया कृत्तिकोदयस्य
... गमकत्वात्कथं कार्यहेतौ पूर्वचरस्य नान्तर्भाव इति प्रज्ञाकराभिप्रायेण पूर्वचर
स्य कार्यहेतावन्तभावं चेत् । तर्हि कथमभूद्भरण्युदयः कृत्तिकोदयादिस्वीकुर्वतः खण्डनम् । त्यनुमानं स्यात् । न खलु भरण्युदयकायें कृत्तिकोदयः, तस्य भाविरोहिण्युदयकार्यतया भवद्भिः प्रतिज्ञातत्वात् । अथ भरण्युदयोऽपि कृत्तिकोदयस्य कारणं तेन भरण्युदयस्याप्यनुमानं कृत्तिको. दयाद्भविष्यतीत्युच्यते । ननु येन स्वभावेन भरण्युदयात्कृत्तिकोदयस्तेनैव यदि शकटोदयात्तदा भरण्युद्यादिवच्छ कटोदयादपि पश्चा
दसौ स्यात् । यथा वा शकटोदयात्पूर्वकालं कृत्तिकोदयस्तथैव भरण्यु१५ दयादपि भवेत् । यदि चातीतानागतयोर्भरण्युदयशकटोदययोरेकत्र
कृत्तिकोदयलक्षणे कार्ये व्यापारः , तास्वाद्यमानरसस्यातीतो रसो भावि च रूपं कारणं स्यात् । ततो भाविरूपस्यैवास्वाधमानाद्रसात्मतीतिः स्यान्न तु स्वसमयमाविनोऽतीतस्य वा रूपस्य इत्ययुक्तमुक्तं
वार्तिके " इत्यतीतककालानां गतिर्नानागतानाम्" इति । अथ २० भरण्युदयरोहिण्युदययोरन्यतरस्थैव कार्य कृत्तिकोदयः । तीन्यतरस्यै
वातः प्रतीतिर्भवेत् । ततो न पूर्वचरोत्तरचरौं कार्यहेतावन्तर्भवत इति ॥ ६७ ॥ .. ननु कालव्यवहितौ कार्यकारणभावौ नोपलभ्येते इत्यनुपपन्नम् ।
जाग्रत्प्रस्तुतस्वप्नोत्थितावस्थाभाविबोधयोर्मरणारिष्टयोर्वा कालव्यवधानेऽ२५ पि तदुपलब्धेरित्येतन्निराकर्तुमाह--- ..." १' कार्यहेतौ वर्तते ' इति प. भ. पुस्तकयोः पाठः।
"Aho Shrut Gyanam"