________________
૪૪
પુરુષ
૧ લો
પ્રથમા
પાઠ ૩૧ મો
હ્યસ્તન ભૂતકાળ
૨ જો
૩ જો
। હ્યસ્તની વિભક્તિ પરઐપદ
એ.વ.
अम्
स्
त्
अन्
નિ+ર્ - પાઠ ૨, નિયમ ૨ થી નિ+અ+ ત્ - પાઠ ૮, નિયમ ૧ તથા પાઠ ૭, નિયમર થી ને+અ+ત્-પાઠ ૮, નિયમ ૨ થી નવ્+૪+૬
ह्यस्तनी, दिव् ताम् अन्. सिव् तम् त. अम्व् वम ३ | ३ |९ ૧ હ્યસ્તની વિભક્તિના પ્રત્યયો લાગતાં ધાતુની પૂર્વે સ મૂકવામાં આવે છે. ઞ + નય્ + અ + ત્= અનયત્ । अड् धातोरादि र्ह्यस्तन्यां चा माङा ४।४।२९
પાઠ ૩૧
દ્વિ.વ.
व
तम्
ताम्
બ.વ.
म
त
૨ ઉપસર્ગ સહિત ધાતુ હોય, તો ઉપસર્ગની પછી અને ધાતુની પૂર્વે ઞ મૂકાય છે.
પ્ર+વિશ્+5+ત્ - પ્ર++વિશ્++ત્ = પ્રાવિશત્ । न प्रादिरप्रत्ययः ३।३।४
૩જો ધાતુની શરૂઆતમાં સ્વર હોય તો ધાતુની પૂર્વે અન મૂકતાં, ધાતુના આદિ (શરૂઆતના) સ્વરની વૃદ્ધિ ક૨વી. રૂપ્ + અ + ત્ પાઠ ૧૪, નિયમ૧ થી જ્ઞ + + ત્ પાઠ ૧૩, નિયમ ૨ થી ૫+ અ= પેત્ । स्वरादेस्तासु ४।४।३१