Page Text
________________
श्रीविचाररत्नाकरे प्राच्यतटे तृतीयस्तरङ्गः]
[५९ तत्तत्सहकारिकारणसंनिधानेन तत्तद्रुपमभिव्यज्यत इति सत्यता । 'व्यवहार'त्ति व्यवहारेण सत्यं व्यवहारसत्यम्, यथा दह्यते गिरिर्गलति भाजनम्, अयं च गिरिगततृणादिदाहे व्यवहारः प्रवर्त्तते, उदके च गलति सतीति । 'भाव'त्ति भावं-भूयिष्ठशुक्लादिपर्यायमाश्रित्य सत्यंभावसत्यम्, यथा शुक्ला बलाकेति, सत्यपि हि पञ्चवर्णसंभवे शुक्लवर्णोत्कटत्वात् शुक्लेति । 'जोगे'त्ति योगतः-संबन्धतः सत्यंयोगसत्यं ,यथा दण्डयोगाद्दण्डश्छत्रयोगाच्छत्र एवोच्यते । दशममौपम्यसत्यमिति उपमैवौपम्यं तेन सत्मौपम्यसत्यम्, यथा समुद्रवत्तडागं, देवोऽयं, सिंहस्त्वमिति । सर्वत्रैकार: प्रथमैकवचनार्थो दृष्टव्यः। इति स्थानाङ्गदशमस्थानके ४४० प्रतौ ४०४ पत्रे ॥१८॥
दानस्वरूपजिज्ञासया किञ्चिल्लिख्यतेदसविहे दाणे पन्नत्ते । तं जहा
अणुकंपा १ संगहे २ चेव, भये ३ कालुणिएइ य ४। लज्जाए ५ गारवेणं च ६, अधम्मे ७ उण सत्तमे ॥१॥
धम्मे ८ य अट्ठमे वुत्ते, काहीइ ९ य कयंति १० य । स्था/१०-९५२] वृत्तिर्यथा-दानस्य भेदानामनुयोगमाह-'दस' इत्यादिः, अणुकम्पेत्यादिश्लोकः सार्द्धः, 'अणुकंप' इति दानशब्दसंबन्धादनुकम्पया-कृपया दानं दीनानाथविषयानुकम्पादानमावा अनुकम्पातो यद्दानं तदा म्फो पचरा त। उक्तं च वाचकमुख्कैमास्वातिपूज्यपादैः
"कृपणेऽनाथदरिद्रे, व्यसनप्राप्ते च रोगशोकहते ।
यद्दीयते कृपार्थदनुकम्पा तद्भवेद्दानम्" ॥१॥ इति १।। सङ्गहणं रह ग्रहो-व्यसनादौ सहायकरणं, तदर्थं दानंस्डग्रहदानम्, अथवा अभेदादानमपिस्डर हउच्यते । आह च
"अभ्युदये व्यसने वा, यत्किञ्चिद्दीयते सहायार्थम् ।
तत्स्ङग्रहतोऽभिमतं, मुनिभिर्दानं न मोक्षाय" ॥१॥इति २। तथा भयाद्यद्दानं द्यदानम्, भयनिमित्ताद्वा दानमपिभायमपुचरादिति । उक्तं च
राजारक्षपुरोहितमधुमुखमावल्लदण्डपाशिषु च ।
यद्दीयते भयार्थं तद्भयदानं बुधैर्जेयम् ॥१॥[ ]इति ।३ 'कालुणिएइ य'त्ति कारुण्यं-शोकस्तेन पुत्रवियोगादिजनितेन तदीयस्यैव तल्पादेः स
१. स्था. १०/९५१ सू.।
D:\ratan.pm5\5th proof
| SR No. | 009628 |
| Book Title | Vicharratnakar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kirtivijay, Chandanbalashree |
| Publisher | Bhadrankar Prakashan |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 452 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Spiritual |
| File Size | 2 MB |