________________
[विवरणकार जयसिंहसूरि ए ज मूलकार] मालामा सामान्य रीते १०८ मणका, रत्नो, किं वा पुष्पो होवानी मान्यता छे, परन्तु आ धर्मोपदेशमाला मूल ग्रन्थमां प्राकृत ९८ गाथा ज मळे छ । आ ग्रन्थनी पाछलथी रचाएली बीजी बे विवरणवृत्तियोना अन्तमा ४ गाथा अधिक मळे छे, ते प्रक्षिप्त जणाय छे । जयसिंहसूशि सं. ९१५ मां रचायेला ५७७८ श्लोकप्रमाण आ विवरणमां, ते गाथाओनो निर्देश के तेनी व्याख्या दर्शावेल नथी । मूल ग्रन्थकार कोण ? एन सूचन एमांथी मळतं नथी । जयसिंहसूएि मूलनुं कर्तृत्व पोतार्नु होवानुं स्पष्ट सूचव्यु नथी । आ विवरणना प्रारम्भमां'मङ्गलं च प्रदर्शयन् गाथाद्वयमाह प्रकरणकार:-एवी रीते उल्लेख करी मूल प्रकरण, कर्तृत्व अन्य- होय तेवी रीते तटस्थ सूचन कयुं छे, तेम छतां मूलमां आवता सुयदेवी, विमलगुण वगेरे सूचक शब्दो ने विवरणकार जयसिंहसूएि प्रायः प्रत्येक कथाना अन्तमा, अने गणधरस्तव, जिनेन्द्रजयशब्दकुसुममाला आदि प्रसङ्गोना अन्तमां पोताना अभिज्ञान तरीके सूचव्या छ। मूलनी प्रथमा गाथामां 'जयपडाय व्व' विशेषणमां युक्तिथी 'जय' नाम सूचित कर्यु जणाय छे? एथी विवरणकार जयसिंहसूरि ए ज मूल प्रकरणकार होय-एवं अनुमान
"सिज्झउ मज्झ विसुयदेवि! तुज्झ भरणाउ सुंदरा झत्ति । धम्मोवएसमाला विमलगुण जयाडाय व्व' || (मूलगाथा १) पृ. १. "सुयदेविासाएणं सुयाणुसारेण'-विवरणमां पृ. ९, ३३, ३८, ४२, ४५, ५७, ६४,
७३, ७४, ७५, ७९, ८०, ८३, ८५, ८६ वगेरे "नमिऊण महावीरं सुहसुयदेवीए गणहरे थुणिमो" । पृ. ३०५ "चरमसरीरा मोक्खं विमलगुणाणगरा दितु" । पृ. ३०६ "नमिऊण महावीरं सह सुयदेवीए...."पृ. ३०७ ।। 'विमलगुणं पढमाणो लहइ नरो सासयं ठाणं" || पृ. ३०७ "तस्स सुरमणुयसंथुयचलणट्ठियपंसुरेण असमेण । सीसावयवेण कयंजयसिंहयस्किामोणं ।। धम्मोवएसमालाविवरणाहियागमाणुसारेण । सुयदेविसाएणं विमलगुणं कुसुमदामं व ।। तसुयदेवीगुणिणो खमिऊण करितु सुसिलिटुं ।
जो सुयदेसिण्णेज्झविरइयं चिंतिऊण वाएइ" || पृ. ३०९ "इय जयायक्कण्हमुणितीस्जयसिंहसूरिणा रइयं ।
धम्मोवएसमालाविवरणमह विमलगुणकलियं" || पृ. ३१० २. हर्षपुरीयगच्छना विजयसिंहसूएि वि. सं. ११९१ वर्षमां रचेल प्राकृतकथामय धर्मोपदेशमालाविवरमा अन्तमां अधिक ४ गाथाओ आ प्रमाणे जोवामां आवे छे
जल पुढबिव्वयराईसरिसो चउव्विहो कोहो । फकाउमास्त्रच्छनावज्जीवाणुगामी य ॥१९॥
mala-t.pm5 2nd proof