Page Text
________________
सम्मति० काण्ड १, मा० ३८-३९-४०
२५१
नयोर्घटपटवदत्यन्तमेदात् ' कहं जीवो केवल होइ ' कथं जीवः केवलं भवेत् ? कथं जीवस्वरूपं केवलज्ञानं भवेत् १ ॥ ३७ ॥
ननु भवतु तयोर्विरुद्धधर्माध्यासः, तेन किमित्यत आह
तम्हा अण्णो जीवो अण्णे णाणाइपञ्जवा तस्स । उवसमिआईलक्खणविसेसओ केइ इच्छंति ॥ ३८ ॥
4
तम्हा अण्णो जीवो' तस्माद्विरुद्धधर्माध्यासादन्यो जीवो ज्ञानादिपर्यायेभ्य इति शेषः । ' अण् णाणाइपजवा तस्स " 'तस्य जीवस्य ज्ञानादिपर्याया अन्ये जीवादिति शेषः । लक्षणमेदादपि तयोर्भेद इति प्रतिपादयितुमाह-उवसमियाईलक्खणविसेसओ' औपशमिकादिलक्षणविशेषतः । अथम्भावः - ज्ञानदर्शनयोः क्षायिकक्षायोपशमिकाऽन्यतरात्मको भावो लक्षणम्, जीवस्य तु पारिणामिकभावो लक्षणमित्येवं लक्षण मेदाज्ज्ञानदर्शनादिपर्याया जीवाद्भिमा इति ' केह इच्छंति ' केचिद्वयाख्यातारः इच्छन्ति-अभ्युपगच्छन्ति ।। ३८ ।। तन्मतं निरसितुमाह
अह पुण पुव्वपयुक्त अत्थो एगंतपक्खपडिसेहे ।
तहवि उयाहरणमिणं ति हेउपडिजोयणं वुच्छं ॥ ३९ ॥ अह पुण
•
अथ पुनः यद्यप्ययं ' एगंतपक्खपडिसेहे ' एकान्तपश्चस्य द्रव्यपर्यायैकान्तभेदाभेदवादस्य यः प्रतिषेधः तल्लक्षणः ' अत्थो ' अर्थ:
दव्वं पज्जवविउयं दव्वविउत्ता य पज्जवा नत्थि । उपायहिभंगा हंदि दत्रियलक्खणं एयं । १ । १२ ॥
इत्यादिना द्रव्यपर्यायौ कथचिद्भिन्नाभिनौ परस्परविविक्तयोस्तयोः कदाचनाप्यप्रतिमासनादित्येवमनेकप्रकारेण ' पुवपयुक्तो ' पूर्वमेव प्रयुक्तो योजितः पूर्वप्रयुक्तः, अनेकान्तस्वव्यवस्थापनात् ' नि ' तथापि ' ' हेउपडिजोयण' कथञ्चिद्भेदाभेद प्रसाधकस्य हेतोः केवलज्ञानपक्षे आत्मनः कथश्चिद्भेदा मेदसाध्येन सह प्रतियोजनं नियतसाहचर्य लक्षणव्याप्तिप्रदर्शक प्रमाणविषयं ' उयाहरणमिति वोच्छं ' उदाहरणमिदमिति वक्ष्ये ||३९|| तदेवाह -
जह कोइ सहिवरिसो तीसह रिसो नराहियो जाओ । उभयस्थ जायसहो वरिसविभागं विसेसेह ॥ ४० ॥
4
4 'जह कोइ ' यथा कश्चित् पुरुषः ' सडिवरिसो ' षष्टिवर्षः सर्वायुष्कमाश्रित्येति शेषः । arunafrat नराहिवो जाओ' त्रिंशद्वर्षस्सन्नराधिपो जातः, ' उभयस्थ ' उभयत्र मनुष्ये राजनि च ' जायसहो ' अयं मनुष्यो जातः, अयश्च राजा जात इत्येवं प्रयुक्तो जात
"Aho Shrutgyanam"
| SR No. | 009536 |
| Book Title | Sammatitarka Maharnavatarika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijaydarshansuri |
| Publisher | Jainmarg Prabhavaka Sabha Madras |
| Publication Year | |
| Total Pages | 556 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 15 MB |