SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 99
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ क्रिया-कोश १२.३ भेदों की परिभाषा । अर्थ--- .१ ऐर्यापथिकी-देखो क्रमांक ३७ । २ साम्परायिकी-देखो क्रमांक ३८ नोट---ऐ-पथिकी और साम्परायिकी क्रियाओं के द्वयक रूप में विवेचन के लियेदेखो क्रमांक ६४.२ .१३ आरम्भिकी क्रिया १३.१ परिभाषा / अर्थ(क) आरम्भणमारम्भः तत्र भवा आरम्भिकी। -ठाण० स्था २ । उ १ । सू६० । टीका (ख) 'आरंभई' त्ति आरभते पृथिव्यादीनि उपद्रवयति । -भग० श ३ । उ ३ । प्र १२ । टीका (ग) आरम्भः-पृथिव्याध पमईः, उक्तं च संरंभो संकप्पो परितावकरो भवे समारम्भो । आरम्भो उद्दवओ सुद्धनयाणं तु सव्वेसि ।। आरम्भः प्रयोजनं-- कारणं यस्याः सा आरम्भिकी। पण्ण° प २२ । सू १६२२ । टीका (घ) भूम्यादिकायोपधातलक्षणा शुष्कतृणादिच्छेदे लेखनादिका वाऽप्यारम्भक्रिया स्वपरभेदतः । __ --सिद्ध० अ ६ 1 सू ६ । पृ० १३ (ङ) छेदनभेदनविशसनादिक्रियापरत्वमन्येन वाऽऽरम्भे क्रियमाणे प्रहर्षः प्रारम्भक्रिया। -सर्व० अ६ । सू ५ । पृ० ३२२ । ला १२ (च, छेदनभेदनविसनादिक्रियापरत्वम्, अन्येन चारम्भे क्रियमाणे प्रहर्ष आरम्भक्रिया। --राज० अ६ 1 सू ५ । पृ ५१० । ला० १०-११ (छ) छेदनादिक्रियासक्तचित्तत्वं स्वस्य यद्भवेत् । परेण तत्कृतौ हर्षः सेहारम्भक्रिया मता ॥ ---इलोवा० अ६ । सू ५ पृ० ४४५ । गा २३ आरम्भ अर्थात् पृथिवी आदि जीवों का उपमर्दन अथवा उनके प्रति उपद्रव करना। जिसमें आरम्भ-प्रयोजन या कारण हो वह क्रिया आरम्भिकी क्रिया कहलाती है। '१३.२ भेद आरंभिया किरिया दुविहा पन्नता, तंजहा—जीव आरंभिया चेव अजीव आरंभिया चेव । -ठाण. स्था २। उ १ । सू६० । पृ० १८५६ "Aho Shrutgyanam"
SR No.009528
Book TitleKriya kosha
Original Sutra AuthorN/A
AuthorMohanlal Banthia
PublisherJain Darshan Prakashan
Publication Year1969
Total Pages428
LanguageSanskrit
ClassificationDictionary & Dictionary
File Size9 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy