SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 100
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ क्रिया-कोश आरम्भिकी क्रिया के दो भेद होते हैं, यथा---जीव आरम्भिको तथा अजीव आरम्भिकी। १३.३ भेदों की परिभाषा / अर्थ १ जीव आरम्भिकी यज्जीवानारभमाणस्य–उपमृद्गतः कर्मबन्धनं सा जीवारम्भिकी। -ठाण ० स्था २ । उ १ । सू६० । टीका जो जीव आरम्भ में रत हो–उपमर्दन करता हो उससे उस जीव के यदि कर्मवंध हो तो वह जीव-आरम्भिको क्रिया होती है । '२ अजीव आरम्भिकी। यच्चाजीवान् जीवकडेवराणि पिष्टादिमयजीवाकृतींश्च वस्त्रादीन् वा आरभमाणस्य सा अजीवारम्भिकीति। -ठाण० स्था २ । उ १ । सू ६० । टीका अजीव वस्तु द्वारा जीव जो आरम्भ करे वह अजीव आरम्भिकी क्रिया कहलाती है । नोट :--आरम्भिकी क्रिया का विवेचन आरम्भिकी क्रियापंचक (क्रमांक ६५) में भी देखो। १४ पारिग्रहिकी क्रिया १४.१ परिभाषा | अर्थ---- (क) परिग्गहिया-परिग्रहे भवा पारिग्रहिकी । -~ठाण० स्था २ ! उ १ । सू ६० । टीका (ख) परिग्गहिय'-परिग्रहो-धर्मोपकरणवर्ध्यवस्तुस्वीकारः धर्मोपकरणमूर्छा च ; स प्रयोजनं यस्याः सा पारिग्रहिकी । -भग० श १ । उ २! प्र७६-८० । टीका (ग) (१) स्वस्वामिभावेन मूर्छा, सा च प्राणिनामतिलोभात्सकलवस्तु विषयाऽपि प्रादुर्भवति । (२) 'परिग्गहिय'---परिग्रहो-धर्मोपकरणवयंवस्तुस्वीकारः धर्मोपकरणमूर्छा च परिग्रह एव पारिग्रहिकी परिग्रहेण निवृत्ता वा पारिग्रहिकी। -- पुण्ण ० प २२ । सू १६२३ । टीका (घ) बहूपायाजेनरक्षणमू लक्षणा परिग्रह किया। -सिद्ध० अ६ । सू ६ । पृ० १३ (ङ) परिग्रहविनाशार्था पारिवाहिकी। . सर्व० अ६ । सू ५। ३२३ ! ला १ ---राजा अ६ । सू५ । पृ० ५१० । ला ११ "Aho Shrutgyanam"
SR No.009528
Book TitleKriya kosha
Original Sutra AuthorN/A
AuthorMohanlal Banthia
PublisherJain Darshan Prakashan
Publication Year1969
Total Pages428
LanguageSanskrit
ClassificationDictionary & Dictionary
File Size9 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy