Page Text
________________
५८
१८ कायिकी क्रिया
* १८१ परिभाषा / अर्थ---
क्रिया-कोश
(क) 'काइयाचेव' ति कायेन निर्वृत्ता कायिकी कायव्यापारः ।
-- ठाण० स्था २ । उ १ । सु. ६० । टीका (ख) 'काव्य'त्ति चीयते इति कायः शरीरम्, तत्र भवा तेन वा निर्वृत्ता --भग० श ३ । उ ३ । प्र १ । टीका शरीरं काये भवा कायेन निर्वृत्ता - पण० प २२ / सू १५६८ । टीका
(घ) प्रदुष्टस्य सतोऽभ्युद्यमः कायिकी क्रिया ।
कायिकी ।
(ग) 'काइया' इत्यादि चीयते इति कायः वा कायिकी ।
(ङ) इत्यनिमित्तः क्रोधः, कायिकी क्रिया ।
सर्व अ ६ । सू ५ । ०३२२ । ला २ निमित्तवान् प्रदोषः । प्रदुष्टस्य सतोऽभ्युद्यमः
राज अ ६ । खू ५ । पृ० ५०६ | ला ३१
(च) तत्कार्यत्वात्सहेतुत्वात् क्रोधादन्या हानीहशात् । प्रदुष्टस्योद्यमो हन्तुं गदिता कायिकी क्रिया ||
तोवा
काय राम्यन्धी या काय द्वारा की गई क्रिया । अथवा शरीर के द्वारा हुई किया कायिकी क्रिया कहलाती है । १८८२ भेद
(क) काइया किरिया दुबिहा पन्नत्ता, तंजा - अणुवस्यकायकिरिया चैव दुप्पउत्तकायकिरिया चैव ।
अ ६ । सू ५ । गा ८-६ | पृ० ४४५ प्रदुष्ट काय शरीर के निमित्त से हुई
ठाण स्था २ । उ १ । सू. ६० / ५० १८६
(ख) काइया णं भंते! किरिया काविहा पन्नता ? मंडअपुत्ता ! दुविहा पन्नता, तंजहा अणुत्ररयकायकिरिया य, दुप्पउत्त
काय किरिया य ।
- भग० श २। ३ ३ । २ । ०४५६
(ग) काच्या णं भंते । किरिया करविहा पन्नत्ता !
गोयमा ! दुविहा पन्नत्ता, तंजहा- अनुवरयकाच्या य दुष्पउत्तकाश्या य ।
पण० प २२ । सू १५६८ | एक
(घ) कायक्रिया द्विविधा, प्रदुष्टस्य मिथ्यादृष्टेरुयमो यः पराभिभवात्मको वाङ्मनोनिरपेक्षः सा तु परतः कायक्रिया, प्रमत्तसंयत्तस्यानेककर्तव्यतासु बहुप्रकारा दुष्प्रयोगकायक्रिया | -सिद्ध अ ६ सू ६ | पृ० १२ कायिकी क्रिया के दो भेद होते हैं, यथा-- अनुपरतकायिकी तथा दुष्प्रयुक्तकायिकी ।
"Aho Shrutgyanam"
| SR No. | 009528 |
| Book Title | Kriya kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mohanlal Banthia |
| Publisher | Jain Darshan Prakashan |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 428 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 9 MB |