Page Text
________________
सिद्धान्तलक्षणतत्त्वालोकः ।
४१
श्व प्रागुक्तत्रितयसम्बन्धेन एवंच महानसीयवह्निसाध्यकस्थले प्रत्येकाभावम्बिषयितया वह्नित्वविशिष्टसाध्य के वह्नभाभावश्चादाय नाव्याप्तिरिति नचास्यापि साध्यताघटितत्वेन दनुपस्थितिकालीनानुमित्यनुपपनिर्दोष उक्तोभयाभाववत्प्रतियोगितावच्छेदकत्वीय स्वरूपसम्बन्धावच्छिन्नतादृशप्रतियोगितावच्छेदकत्वाभावस्याव्याप्तिघटकत्वाङ्गीकारेणानुपस्थितस्यापि संसर्गतया भानसम्भवेन व्याप्तिग्रहसंभवात् नन्वत्रापि महानसयिवह्निमान्तज्ज्ञानत्वादित्यत्र वह्निमहानसीयाभावमादायाव्याप्तिरिति चेन्न स्वावच्छेद्यविशेष्यताविशिष्टविशेष्यतावच्छेद्याभावप्रमीयप्रकारतावच्छेदकत्वस्य वैशिष्ट्य घटकताङ्गीकारात् वै. शिष्ट्यञ्च स्वावच्छेदकीभूतधर्म्मावच्छिन्नत्वस्ववृति निरवच्छिन्नत्वयस्वान्यतरसम्बन्धेन तथा च साध्यत्वावच्छेद्यविशेष्यत्वस्य वह्नित्यावच्छेद्यत्वात्प्रतियोगित्व सम्बन्धावच्छिन्नप्रकारतावच्छेदकविशेस्यत्वस्य व महानसीयत्वावच्छिन्नत्वान्नाव्याप्तिरिति ॥ इदञ्च महानसीयवह्रित्वावच्छिन्नग्रतियोगित्ववह्निमहानसीयत्वा वच्छेद्यप्रतियोगि
त्वयोस्स्वावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकरूपभेदा
पक्षे च द्वित्वयोस्तयोः कथं भेदइति वाच्यं प्रतियोगित्वभेदान्यथानुपपत्याकल्प्यत्वात् नच भेदकाभावः महानसीयधर्मिकवहित्वज्ञानोत्तरापेक्षावुद्धिरेकस्य हि सामग्न्यपरस्य हि वह्नित्वावच्छि
सा
मन्महानसीयत्वज्ञानोत्तरापेक्षा बुद्धिरिति भेदककल्पनात् वस्तुतस्संयोगसम्बन्धावच्छिन्नमहानसीयवहृद्यभावप्रतियोगितावच्छेदकत्वस्य लाघवेन महानसीयत्ववहित्वयोस्सिद्धावपि विषयित्व सम्बन्धावच्छिन्नमहानसीयवह्नद्यभावप्रतियोगितावच्छेदकत्वं मानाधिकरण्यसम्बन्धेन महानसीयत्वविशिष्टवह्नित्व एव कल्पनीयमेवस्त्र हिमहानसीयाभावप्रतियोगिताषच्छेकत्वम्महानसीयत्व यत्विविशिष्ट इति पक्षेचोक्तसम्बन्धो न निवेश्यः स्वनिरूपितावच्छेदकताविशिष्टान्यत्वघटकसम्बन्धस्य स्वानवच्छेदकानवच्छिन्नत्वरूपतोक्तावेवोक्ताभाववारणात् विषयितासम्बन्धेन महानसीयवह्निविघयेताषच्छेदकतापि महानसीयत्वविशिष्टवहित्व एव नातोविषयितया महानसीयवह्निसाध के व्यभिचारिण्यतिव्याप्तिः एवञ्च यथाश्रुतेऽपि नोक्तसद्धेतावव्याप्तिशङ्कापि प्रतियोगिता छेदक सभ्यताबच्छेदकयोर्भेदादिति बोध्यम् यद्वा निसीयवभावात
" Aho Shrutgyanam"
युव
| SR No. | 009520 |
| Book Title | Siddhanta Lakshan Tattvaloka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmadattasuri |
| Publisher | Vidya Vilas Yantralaya |
| Publication Year | 1925 |
| Total Pages | 202 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 6 MB |