________________
ਉਪਦੇਸ਼ ਰਤਨ ਕੋਸ਼
ਕੰਮ ਨਾ ਕਰੇ। ਆਪਣੇ ਕੁਲ ਦੇ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਛਪਾਵੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ
ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਧਾਰਕ ਦਾ ਕਲਯੁੱਗ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦਾ।5।
ਟੀਕਾ : ਥਕਾਰ ਨੇ ਬੜੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਸ ਸ਼ਲੋਕ ਵਿਚ ਆ
ਹੈ। ਜੀਭ ਸਾਰੇ ਝਗੜਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਦਰੋਪਦੀ ਨੇ ਜੀਭ ਤੇ ਕਾਬੂ ਨਾ ਕਰਕੇ ਮਹਾਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਯੁੱਧ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ।
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਬਿਨਾਂ ਵਿਚਾਰ ਤੇ ਕੋਈ ਗੱਲ ਮੂੰਹ ਵਿਚੋਂ ਆਖੀ
ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ। ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਕੁਲ ਦਾ ਰਸਮੋਂ
ਰਿਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਅਜਿਹੀ ਗੱਲ ਦੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਰਹੇ ਤਾਂ
ਕੋਈ ਵੀ ਭੈੜਾ ਯੁੱਗ ਜੀਵ ਦਾ ਮਾੜਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।
ਕੈਈ ਹੱਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਚ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਆਖੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ
ਆਖੀ ਗੱਲ ਆਪਣੇ ਲਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਲਿਆਣ ਦਾ ਕਾਰਨ
ਬਣਦੀ ਹੈ।
मम्मं न उ लविज्जइ कस्स वि आलं न दिज्जइ कयावि । को वि न उक्को सिज्जइ सज्जण मग्गो इमो दुग्गो ।।६।।
ਸ਼ਲੋਕ 6 : ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾੜੇ ਵਚਨ ਨਾ ਆਖੋ, ਕਿਸੇ ਤੇ ਵੀ ਝੂਠਾ
ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਾ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤੇ ਵੀ ਗੁੱਸਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਕਿਲੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਚੰਗੇ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਰਾਹ ਹਨ।
