________________
“ਜੇ ਅਗਿਆਨੀ ਕਿਸੇ ਗਿਆ (ਗਿਆਨਵਾਨ) ਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਵਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਗਿਆਨੀ ਪੁਰਸ਼ ਸੋਚੇ ਕਿ ਇਹ ਡੰਡੇ ਦੇ ਪ੍ਰਹਾਰ ਕਰਕੇ ਹੀ ਰੁੱਕ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਹਥਿਆਰ ਆਦਿ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਇਹ ਸੋਚੇ, ਅਗਿਆਨੀ ਮੂਰਖ ਸੁਭਾਵ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਗਿਆਨੀ ਉਹਨਾਂ ਕਸ਼ਟਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਹੇ। ਜੇ ਗਿਆਨੀ ਪੁਰਸ਼ ਜੇ ਕਿਸੇ ਸਰੀਰਕ ਅੰਗ ਤੇ ਹਥਿਆਰ ਨਾਲ ਵਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਛੇਦਦਾ ਹੈ ਤੱਦ ਵੀ ਗਿਆਨੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਮਝੇ ਇਹ ਸੋਚੇ ਕਿ ਮੈਨੇ ਵੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਗਿਆਨੀ ਜੀਵ ਹਥਿਆਰ ਨਾਲ ਛੇਦਨ ਭੇਦਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਤਾਂ ਸਮਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਅਗਿਆਨੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਮੂਰਖਤਾ ਭਰੀਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਗਿਆਨੀ ਜੋ ਨਾ ਕਰੇ ਉਹ ਹੀ ਘੱਟ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਸਾਧਕ ਉਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਹਿਣ ਕਰੇ।
“ਜੇ ਕੋਈ ਅਗਿਆਨੀ ਕਿਸੇ ਗਿਆਨੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਮਾਪਤ ਵੀ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਗਿਆਨੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਮਝੇ ਅਤੇ ਸੋਚੇ (ਮੈਨੇ ਵੇਖਿਆ ਹੈ ਇਹ ਅਗਿਆਨੀ ਮੇਰਾ ਜੀਵਨ ਹੀ ਸਮਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਮੈਨੂੰ ਧਰਮ ਤੋਂ ਤਾਂ ਅਲਗ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਗਿਆਨੀ ਮਨੁੱਖ ਮੂਰਖ ਸੁਭਾਵ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਜੋ ਨਾ ਕਰੇ ਉਹੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਵਿਦਵਾਨ ਉਹਨਾਂ ਕਸ਼ਟਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਹਿਣ ਕਰੇ। ਅਗਿਆਨੀਆਂ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਵੀ ਬਚਿਆਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਵਿਦਵਾਨ ਮਨੁੱਖ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਿੰਦਾ ਦੇ ਵਚਨਾ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਕਰੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਖਿਮਾ ਭਾਵ ਰੱਖੇ ਮਨ ਤੋਂ ਸਮਾਧੀ ਭਾਵ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਵੇ।
ਰਿਸ਼ਿ ਗਿਰੀ ਨਾਮਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਜਕ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖਿਆ, “ਗਿਆਨੀ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ ਰੱਖੇ ਅਗਿਆਨੀ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਵੇਸ਼ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਹਿੱਤਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ”॥1॥
[87]
