________________
ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਇਆ ਮੈਂ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਹੱਥ ਫੇਰ ਕੇ ਵੇਖਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਂ ਛੱਜ ਵਰਗਾ ਸੀ। ਚੌਥਾ ਸੂਰਦਾਸ ਬੋਲਿਆ‘ਤੁਸੀਂ ਕਿਉਂ ਗੱਪ ਪਏ ਮਾਰਦੇ ਹੋ ? ਹਾਥੀ ਤਾਂ ਕੁਲਹਾੜੀ ਵਰਗਾ ਸੀ ।” ਪੰਜਵੇਂ ਪੈਰ ਵਾਲੇ ਨੇ ਆਸਮਾਨ ਦੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਆਖਿਆ--“ਕੁਝ ਤਾਂ ਰਬ ਦਾ ਡਰ ਰਖੋ । ਕਿਉਂ ਫੜਾਂ ਮਾਰਦੇ ਹੋ, ਹਾਥੀ ਤਾਂ ਮੋਟੇ ਖੰਬੇ ਵਰਗਾ ਸੀ।” ਛੇਵਾਂ ਅੰਨ੍ਹਾਂ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਸਭ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਸੁਣ ਕੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋ-ਅੰਦਰੀ ਜ਼ਹਿਰ ਘੋਲੀ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਇਕ ਦਮ ਗੁਸੇ ਵਿਚ ਭੜਕ ਕੇ ਰਜਿਆ-“ਕਿਉਂ ਬਕਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਪਿਛਲੇ ਪਾਪਾਂ ਕਾਰਨ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹੋ । ਝੂਠ ਬੋਲ ਬੋਲਕੇ ਪਾਪਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਸਿੰਝਦੇ ਹੋ । ਹਾਥੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੇਖਕੇ ਆਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਨਾਜ ਭਰਨ ਵਾਲੇ ਕੋਠੇ ਵਰਗਾ ਸੀ। ਫੇਰ ਬਸ ਆਪਸੀ ਵਾਕ-ਯੁਧ ਛਿੜ ਗਿਆ'। ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਆਖਣ ਲੱਗੇ ।
ਕਿਸਮਤ ਨਾਲ ਇਕ ਅਖਾਂ ਵਾਲਾ ਮਹਾਪੁਰਸ਼ ਉਥੇ ਆ ਗਿਆ । ਉਸ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਕੇ ਹਾਸਾ ਆ ਗਿਆ । ਫਿਰ ਉਸਦਾ ਚਿਹਰਾ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਗਲਤੀ ਹੋ ਜਾਣਾ ਅਪਰਾਧ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਗਲਤੀ ਤੇ ਹੱਸਣਾ ਅਪਰਾਧ ਹੈ । ਉਸਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਦਇਆ ਆ ਗਈ, ਕਿਹਾ, “ਭਰਾਵੋ, ਕਿਉਂ ਲੜਦੇ ਹੋ ? ਜ਼ਰਾ ਮੇਰੀ ਗਲ ਸੁਣੋ । ਤੁਸੀਂ ਸਚੇ ਵੀ ਹੋ 'ਤੇ ਝੂਠੇ ਵੀ
[ ੭੨ ]