________________
ਸਮਝਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜੈਨ ਸਾਧਵੀ ਯਾਨੀ ਮਹਿਤਰਾ ਤੋਂ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਸਾਧਵੀ ਉਪਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋ ਕੇ, ਜੈਨ ਸਾਧੂ ਬਣੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੈਨ ਪ੍ਰਮਾਣ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਯੋਗ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਜੈਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਅਨੇਕਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜੈਨ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਉੱਚ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ।
• ਨਵਾਂਗੀ (ਨੌਂ ਟੀਕਾਕਾਰ ਅਚਾਰਿਆ ਸ਼੍ਰੀ ਅਭੈ ਦੇਵ ਸੂਰੀ:
ਵਿਕਰਮ ਦੀ 11ਵੀਂ - 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਟੀਕਾਕਾਰ ਅਚਾਰਿਆ ਅਭੈ ਦੇਵ ਸੁਰੀ ਹੋਏ। ਧਾਰਾ ਨਗਰੀ ਦੇ ਇਕ ਬਾਣਿਆ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਅਚਾਰਿਆ ਜਿਨੇਸ਼ਵਰ ਸੂਰੀ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਖਿਆ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਉੱਚੀ ਬੁੱਧੀ ਦੇ ਧਨੀ ਸਨ। ਕੁੱਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜੈਨ ਸਿਧਾਤਾਂ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਜਾਣਕਾਰ ਬਣ ਗਏ। ਇਕ ਦਿਨ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਸਨ, ਕਿ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇਵੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੈਨ ਆਗਮਾ ਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਟੀਕਾਵਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ।
ਮਹਾਨ ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਧਨੀ ਅਚਾਰਿਆ ਸ੍ਰੀ ਅਭੈ ਦੇਵ ਸੂਰੀ ਨੇ ਨੌਂ ਆਗਮਾਂ ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਵਾਂ ਲਿਖਿਆਂ। ਇਕ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਵੱਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਹੜ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਧਰਨੇਂਦਰ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕੀਤਾ, ਫੇਰ ਧਰਨੇਂਦਰ ਦੇਵਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ਼ਾਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਜੈਨ ਸੰਘ ਸਮੇਤ ਸਤੰਭਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ ਸੇਡਿਕਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਆਪ ਨੇ ਜਯ ਤਿਹੁਯਣ ਨਾਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਤੋਤਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਕੇ ਭਗਵਾਨ ਪਾਰਸ਼ਵ ਨਾਥ ਦੀ ਸਤੁਤੀ ਕੀਤੀ। ਨਦੀ ਵਿੱਚੋਂ ਭਗਵਾਨ ਪਾਰਸ਼ਵ ਨਾਥ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲਿਆ ਕੇ ਖੰਭਾਤ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅਭੈ ਦੇਵ ਸੁਰੀ ਰੋਗ ਮੁਕਤ ਹੋ ਗਏ।
• ਅਚਾਰਿਆ ਸ੍ਰੀ ਜਿਨਦੱਤ ਸੂਰੀ:
ਵਿਕਰਮ ਦੀ 12 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਖਰੱਤਰ ਗੱਛ ਦੀ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਅਚਾਰਿਆ ਜਿਨਤ ਸੁਰੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਚਾਰਿਆ ਹੋਏ। ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਦਾਦਾ ਗੁਰੂ ਦੇ ਨਾਉ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ। ਆਪ ਦਾ ਜਨਮ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਢੋਲਕਾ
25
