________________
ਭਾਰਤੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੀ: | 178 ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ
5. ਸਵਯਬੁੱਧ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਖੁਦ ਜਾਤੀ ਸਿਮਰਨ (ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦਾ
ਗਿਆਨ) ਆਦਿ ਤੋਂ ਤੱਤਵ ਜਾਣਕੇ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ
ਮਿਰਗਾਪੁੱਤਰ। 6. ਤੇਯਕਬੁੱਧ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਬਾਹਰਲੇ ਕਾਰਨਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈ ਕੇ ਬੋਧੀ
ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ। 7. ਬੁੱਧ ਬੋਧਿਤ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਧਰਮ ਅਚਾਰੀਆ ਆਦਿ ਤੋਂ ਬੋਧ ਪ੍ਰਾਪਤ
ਕਰਕੇ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਵੀਰਕੁਮਾਰ। 8. ਸਵੈਲਿੰਗੀ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਮਨੀ ਲਿੰਗ (ਭੇਖ) ਵਿੱਚ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ
ਆਦੀਨਾਥ ਭਗਵਾਨ ਦੇ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਮੁਨੀ। ਅਨਲਿੰਗੀ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਦੂਸਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਸੰਨਿਆਸੀ ਆਦਿ ਸਿੱਧ
ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਿਵ ਰਾਜ ਰਿਸ਼ੀ ਆਦਿ। 10. ਹਿ ਲਿੰਗੀ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਹਿਸਥ ਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ,
ਨਾਗਿਲ, ਮਾਤਾ ਮਰੂ ਦੇਵੀ ਆਦਿ। 11. ਇਸਤਰੀ ਲਿੰਗ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਇਸਤਰੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਸਿੱਧ ਹੋਏ
ਜਿਵੇਂ ਚੰਦਨ ਬਾਲਾ, ਮਾਤਾ ਮਰੂ ਦੇਵੀ ਆਦਿ। 12. ਪੁਰਸ਼ ਲਿੰਗੀ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਪੁਰਸ਼ ਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ
ਗਨਧਰ ਆਦਿ। 13. ਨਪੁੰਸਕ ਲਿੰਗ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਨਪੁੰਸਕ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ,
ਗਾਂਗੇਯ ਅਨਗਾਰ ਆਦਿ। 14. ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਸਿੱਧ - ਜੋ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕਲੇ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ,
ਜਿਵੇਂ ਮਹਾਵੀਰ ਆਦਿ। 15. ਅਨੇਕ ਸਮੇਂ ਸਿੱਧ - ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਸਿੱਧ ਹੋਏ ਹਨ, ਇੱਕ
ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 97 ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 174 ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਜੀਵ ਜਾਂ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਸਰਵ ਉੱਚ ਅਵਸਥਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਗੁਣ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਮੁਕਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਉਸ ਦਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਗੁਣ ਹੈ ਆਤਮਾ ਜਦ ਅਵਿਦਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਰਮ ਪੁਦਗਲਾਂ
