________________
ਭਾਰਤੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੀ: | 112 ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ
4. ਪੁਰਾਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਮਾੜੇ ਕਰਮ ਦਾ ਫਲ ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਮਨੁੱਖ ਅਪਣੇ ਭੂਤਕਾਲ ਤੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਮਾੜੇ ਕਰਮ ਦੇ ਫਲ ਤੋਂ ਪਸ਼ੁ ਗਤੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫੇਰ ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
5. ਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਇਸ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਫਲ ਵੀ ਇਸੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
6. ਭੂਤਕਾਲ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਮਾੜੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
7. ਭੂਤਕਾਲ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਮਾੜੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਵਰਤਮਾਨ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
8. ਭੂਤਕਾਲ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਦੁਸ਼ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਵਰਤਮਾਨ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। | ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਛਾਂਦੋਂਗਯੋ ਉਪਨਿਸ਼ਧ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਚਰਨ ਚੰਗਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਛੇਤੀ ਹੀ ਉੱਤਮ ਜਨਮ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਖੱਤਰੀ ਜਾਂ ਬਾਣੀਆ ਕੁਲ ਵਿੱਚ। ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਚਰਨ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਛੇਤੀ ਹੀ ਕੁੱਤੇ, ਚੰਡਾਲ ਜਿਹੇ ਬੁਰੇ ਕੁਲ ਵਿੱਚ ਜਨਮ
ਹਿਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। 68 | ਕੁੱਝ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਕਰਮ ਅਤੇ ਭਾਵ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦੂਸਰਾ ਜਨਮ
ਹਿਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁੱਝ ਫੇਰ ਬਨਸਪਤੀ ਕਾਇਆ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਹਿਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। 69
ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਦਾ ਜੈਨ ਸਿਧਾਂਤ . ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਸਰੀਰਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ - ਦਾਰਿਕ, ਵੇੜ੍ਹਿਆ, ਆਹਾਰਕ, ਤੇਜ਼ਸ ਅਤੇ ਕਾਰਨ।