________________
ਜੀਵਨ ਤੱਤਵ ਦੇ ਆਸਨ
.
'
ਅੱਖ ਬੰਦ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਜੀਵਨ ਤੱਤਵਾਂ ਦੇ ਆਸਨਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੋ। ਪਿੱਠ ਭਾਰ ਲੇਟ ਜਾਓ। ਅਪਣੀ ਅਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾ ਲਵੋ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਸਪਰਸ਼ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਦੋਹੇ ਟੰਗਾਂ ਸਿੱਧੀਆਂ, ਪੈਰ ਮਿਲੇ ਹੋਏ, ਹਥੇਲੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਵੱਲ। 1. ਸਰਵੋਤਾਨ ਆਸਨ: ਦੋਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲੀਆਂ ਦੀ ਕੰਘੀ ਬਣਾਕੇ ਅਪਣੇ ਪੇਟ ਉੱਪਰ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਸਾਹ ਭਰਦੇ ਹੋਏ, ਸਿਰ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਉ। ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚੋ, ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਖਿੱਚੋ। ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਅਕੜਾਉ। ਸਾਹ ਚੱਲਦਾ ਰਹੇਗਾ, ਕੁੱਝ ਪਲ ਇਸੇ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਰਹੋ ਅਤੇ ਫੇਰ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਸਾਹ ਛੱਡਦੇ ਹੋਏ ਦੋਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਪੇਟ ਤੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਜਾਉ ॥ ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਦੁਹਰਾਉ। ਇਸ
ਦਾ
ਤੇ ਆਸਨ ਨੂੰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚੁਸਤੀ ਅਤੇ ਫੁਰਤੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਟੰਗਾਂ ਬਾਹਾਂ ਅਤੇ ਲੱਕ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਫੇਰ ਆਰਾਮ ਕਰੋ, ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਰੇਖਾਵਾਂ ਆਸਮਾਨ ਵੱਲ, ਤੁਹਾਡਾ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਰਹੇਗਾ। (ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਲਈ ਆਰਾਮ ਦਿਉ) ਆਰਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੋਹਾਂ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਢੇੜ ਫੁੱਟ ਦਾ ਫਾਸਲਾ, ਦੋਹੇ ਹੱਥ ਜਮੀਨ ਤੇ ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਰੇਖਾਵਾਂ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ, ਤੁਹਾਡਾ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਰਹੇਗਾ। ਫੇਰ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਲਈ ਆਰਾਮ ਦਿਉ) 2. ਸਕੰਦ ਚਾਲਣ ਆਸਨ: ਅਪਣੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਕਰਵਟ ਲੈ ਕੇ ਉੱਠ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਉ। ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਹੀ ਰਹਿਣ ਦਿਉ। ਸੁੱਖ ਆਸਨ ਜਾਂ ਪਦਮ ਆਸਨ ਵਿੱਚ ਆਜਾਉ। ਇਸ ਆਸਨ ਨੂੰ ਉਹ ਹੀ
ਆਤਮ ਧਿਆਨ
86