________________
ਲੋਕ ਨਾ ਕਰਨ ਜਿਨਾਂ ਦੀ ਲੱਕ, ਪਿੱਠ ਜਾਂ ਰੀੜ ਦੀ ਹੱਡੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋਵੇ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰੀ ਜਾਂ ਰਸੋਲੀ ਹੋਵੇ। ਹੁਣ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਖੱਬੇ ਪੈਰ ਨਾਲ ਛੋਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰੋ ਅਤੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਸੱਜੇ ਪੈਰ ਨਾਲ ਛੋਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰੋ। ਗੋਡੇ ਮੁੜਨੇ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੇ, ਬਿਲਕੁੱਲ ਸਿੱਧੇ ਰਹਿਣ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਿਤਨੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੋਵੇ ਅਪਣੀ ਅਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰੇ। ਪਿੱਛੇ ਵਾਲਾ ਹੱਥ ਬਿਲਕੁੱਲ ਸਿੱਧਾ ਰੱਖੋ। ਇਕ ਹੱਥ ਨਾਲ 20 ਵਾਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਵੀ 20 ਵਾਰ ਕਰੋ। ਇਸ ਆਸਨ ਨਾਲ ਟੰਗਾਂ, ਬਾਹਾਂ ਅਤੇ ਮੋਢਿਆਂ ਦੀ ਕਸਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਲਚਕ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਰੀੜ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਦੀ ਸੁਸਤੀ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦ ਆਸਨ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਆਰਾਮ ਕਰੋ। ਆਰਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਪਣੇ ਦੋਹੇ ਹੱਥ ਅਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਟਿਕਾ ਲਵੋ, ਅੱਖਾਂ ਕੋਮਲਤਾ ਨਾਲ ਬੰਦ, ਸਿਰ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਵੱਲ ਝੁਕਾ ਲਵੋ, ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਢਿੱਲਾ ਹੋਣ ਦਿਉ। 7. ਬਾਲ ਮਚਲਣ ਆਸਨ: ਇਕ ਲੰਬਾ ਡੂੰਘਾ ਸਾਹ ਅੰਦਰ ਲਵੋ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਜਿਹੇ ਛੱਡ ਦਿਉ। ਬਾਲ ਮਚਲਣ ਆਸਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਉ। ਪਿਠ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਲੇਟ ਜਾਉ, ਇਸ ਆਸਨ ਨੂੰ ਉਹ ਲੋਕ ਨਾ ਕਰਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਰ ਚੱਕਰਾਉਂਦਾ ਹੋਵੇ, ਗੋਡੇ ਮੁੜ ਨਾ ਸਕਨ ਦਿਲ ਕਮਜੋਰ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਪਿੱਠ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਲੇਟ ਨਾ ਸਕਣ। ਇਸ ਆਸਨ ਦੇ ਲਈ ਦੋਣੋ ਟੰਗਾ ਬਿਲਕੁਲ ਸਿੱਧੀਆਂ, ਦੋਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਹਲਕੀਆਂ ਮੁੱਠੀਆਂ ਬਣਾਉ, ਦੋਹਾਂ ਗੋਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜੋ, ਸਿਰ ਨੂੰ ਜਮੀਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉਠਾਉ, ਹੁਣ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਦੋਹੇ ਟੰਗਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਾਇਕਲ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਚਲਾਉ। ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਰ ਬੱਚਾ ਮਚਲਦਾ ਹੈ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਮੀਨ ਵਿੱਚ ਲੇਟੇ ਹੋਏ ਅਪਣੀਆਂ ਟੰਗਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਚਲਾਂਗੇ, ਹੱਸੋ, ਰੋਵੋ, ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਛੋਟਾ ਬੱਚਾ ਮਚਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਸਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪਾਚਨ ਕ੍ਰਿਆ ਵੱਧਦੀ
ਆਤਮ ਧਿਆਨ
90