________________
-
-
अध्ययन ४ सू. १३ (६)-रात्रिभोजनविरमणव्रतम्
२५९ मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेमि करतंपि अन्नं न समणुजाणामि। तस्स भंते ! पडिकमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि।छट्टे भंते ! वए उवडिओमि सबाओ राइभोयणाओ वेरमणं ॥१३॥ (६)
छाया-अथोपरे पष्ठे भदन्त ! व्रते रात्रिभोजनाद्विरमणं, सबै भदन्तं ! रोत्रिभोजनं प्रत्याख्यामि, अथ अशनं वा पानं वा खाधं वा स्वाचं वा नैव स्वयं रात्रौ भुजे, नैवान्यान् रात्रौ भोजयामि, रात्रौ भुञ्जानानप्यन्यान्न समनुमानामि, यावज्जीवया त्रिविधं त्रिविधेन मनसा वाचा कायेन न करोमि न कारयामि कुर्वन्तमप्यन्यं न समनुजानामि। तस्माद् भदन्त ! प्रतिक्रामामि निन्दामि गर्दै आत्मानं व्युत्सृजामि । पप्ठे भदन्त ! व्रते उपस्थितोऽस्मि सर्वस्माद्वात्रिभोजनाद्विरमणम् ॥१३॥ (६)
(६) रात्रिभोजनविरमण सान्वयार्थः-भंते! हे भगवन् ! अहावरे-इसके अनन्तर छठे-छठे वएव्रतमें राइभोयणाओ-रात्रिभोजनसे वेरमणं-विरमण होता है, (अतः मैं) भंते! हे भगवन् !सव्वं सब प्रकारके राइभोयणं-रात्रिभोजनको पच्चक्खामिन त्यागता हूँ, से--अब से लेकर मैं-असणं वा-लड्डू पूरी घी सत्तू आदि अशन, पाणं वा दूध शर्वत आदि पान-पीने योग्य, खाइमं वा-दाख खजूर आदि खाद्य, साइमं वा= लोग इलायची आदिखाय, नेव-नसयं-स्वयं राइं-रात्रिमें मुंजिज्जा खाऊँगा, नेकन्नेहि न दूसरोंकोराई-रात्रिमें भुंजाविज्जा-खिलाऊँगा, राइंभुंजतेवि अनेरात्रिमें भोजन करनेवाले दूसरोंकोभी न समणुजाणिजा-भला नहीं जानूंगा, जावजीवाए-जीवनपर्यन्त (इसको) तिविहं-कृत कारित अनुमोदनारूप तीन करणसे (तथा) तिविहेणं तीन प्रकारके मणेणं मनसे वायाए= वचनसे कारणं कायसे न करेमि न करूँगा. न कारवेमिन्न कराऊँगा, करतंपि करते हुएभी अन्नं-दूसरेको न समणुजाणामि-भला नहीं समझंगा। , भंते ! हे भगवन् ! तस्स उस दण्डसे पडिकमामि-पृथक् होता हूँ, निंदामि=
आत्मसाक्षीसे निन्दा करता हूँ, गरिहामि-गुरुसाक्षीसे गर्दा करता हूँ, अप्पाणंदण्ड सेवन करनेवाले आत्माको वोसिरामि त्यागता हूँ, भंते ! हे भगवन् ! छटे-छठे वएव्रतमें उवढिओमि उपस्थित होता है, इसलिये मुझे सव्वाओ= सब प्रकारके राइभोयणाओ-रात्रिभोजनसे वेरमणं-विरमण त्याग है॥१३॥ (६)