________________
३८
. दशाश्रुतस्कन्धमत्रे ___ साधून् मनसि निधाय पृथिव्यादिषट्कायोपमर्दनं कृत्वा निष्पादितमाहारादिकं शास्त्रेषु पुनः पुनर्निषिद्धं स्वमान्यगुरुणा तीर्थङ्करनामोपादाय गोमांसतुल्यं कथितमपि च तीर्थङ्कराज्ञावहिवर्तिनी दण्डिप्रभृतयस्यादृशमशनादिकं स्वार्थ निष्पादयन्तः सादरं भुजानाश्च नो त्रयन्ते, अहो ! कीदृशी तेपां निस्तूंशतेत्यलं विस्तरेण ॥ मु० ४ ॥
" षट्कायानुपमद्य निर्दयमृषीनाधाय यत्साधितं, शास्त्रेषु प्रतिषिध्यते यदसकृन्निस्तूंशताधायि तत् । गोमांसाापमं यदाहुरथ यद् भुक्त्वा यतिर्यात्यध, स्तत्को नाम जिधित्सतीह सघृणः सङ्घादिभक्तं विदन्" ॥१॥ इति ।
मुनि के उद्देश से षटकाय की हिंसा करके जो कि शास्त्रों में अनेक स्थानों में निषिद्ध है ऐसा गोमांसादितुल्य भोजन को यदि कोइ यति खाय तो उसका अधःपतन होता है। ऐसे आधाकर्मी आहार आदि को षटकाय के प्रतिपालक कौन मुनि ग्रहण कर सकता है ? अर्थात् कोइ नहीं ॥१॥
तात्पर्य यह है कि-साधु के भावको मनमें लाकर पृथिव्यादि षट्काय का आरम्भ करके बनाये हुए अशनादि चार प्रकार के आधाकर्मी आहार का ग्रहण करना मुनि के लिये शास्त्रों में वारंवार मना किया है । इस आहार को तीर्थर भगवान का नाम लेकर स्वमान्य अपने गुरु जिनवल्लभसुरिने गोमांस तुल्य यताया है ।
पट्कायानुपमर्च निर्दयमृपीनाधाय यत्साधितं। शास्त्रेषु प्रतिषिध्यते यदसकृम्निस्त्रंशताधायि तत् ।। गोमांसाधुपमं यदाहुरथ यद् भुक्त्वा यतिर्यात्यध
स्तत्को नाम जिपित्सतीह सघृणः संघादिभक्तं विदन् ॥१॥ મુનિના ઉદ્દેશથી સ્કાયની હિંસા કરીને કે જે શાસ્ત્રોમાં અનેક સ્થાને નિષિદ્ધ બતાવેલ છે એવાં ગોમાંસ આદિતુલ્ય ભેજનને જે કઈ યતિ ખાય તે તેનું અધઃપતન થાય છે એવા આધાકમી આહાર આદિ, ષટ્કયને પ્રતિપાલક કયે મુનિ ગ્રહણ ४२ ? अर्थात् नहि (१)
તાત્પર્ય એ છે કે–સાધુના ભાવને મનમાં લાવી પૃથ્વી આદિ ષટ્કાયના આરભથી બનાવેલા અશન આદિ ચાર પ્રકારના આધાકમ આહારનું ગ્રહણ કરવું એ મુનિને માટે શાસ્ત્રોમાં વારવાર મના કરેલ છે આ આહારને, તીર્થકર ભગવાનનું નામ લઈને સ્વમાન્ય પોતાના ગુરૂ જિનવલ્લભ સૂરિએ ગોમાસતુલ્ય બતાવ્યા છે તે પણ તીર્થ -
