________________
-
दशाश्रुतस्कन्धमत्रे यावत् , यावच्छन्देन-उमय झालं केवलिप्रज्ञप्तं धर्ममाख्यायात् ? हन्त ! आख्यायात, स च प्रतिशणुयात् ? हन्त प्रतिशणुयात् ! स खलु श्रदध्यात३-श्रमणमाहनवाक्ये श्रद्धां प्रतीति रुचिं च विद्ध्यात् ? अत्रोत्तरमाह-नाऽयमर्थः समर्थः, स तस्य धर्मस्य श्रद्धानतायै श्रद्धायै३ अभव्यः अयोग्यो भवति, स च पुम्पः महेच्छा -विशालविषयतृप्णः, यावत् , यावच्छब्देन-महारम्भः, महापरिग्रहः, अधार्मिकः, दक्षिणगामी नैरयिको भवति । आगमिष्यति काले दुर्लभवाधिकश्चापि भवति । हे आयुष्मन्तः श्रमणाः ! तस्य निदानस्य एवम् प्रवक्तलक्षणः खलु एतद्रूपः एतादृशः, पापका पापरूपः, फलविपाका दारुणपरिणामः, यद्= यस्मादेतोः स निदानकर्ता केवलिप्रज्ञप्तं सर्वज्ञकथित धर्म श्रद्धातुम् श्रद्धयाऽगीकर्तुम् , प्रत्येतु-विश्वसितुम् , वा रोचयितुं न शक्नोति ॥५॥ ॥ ४०॥
॥ इति पञ्चमं निदानम् ॥ ५ ॥ उभयकाल (मायं प्रातः) केवलिभाषित धर्मका उपदेश देते हैं ?
भगवान् कहते हैं हे गौतम ! देते हैं । गोतम-क्या वे उस उपदेश को सुन सकते हैं ? भगवान हा सुन सकते हैं। गौतम-हे सदन्त ! वे श्रमण माहन के वाक्य में श्रद्धा, प्रतीति और रुचि कर सकता है ?
भगवान् हे गौतम ! नहीं कर सकता है, क्यों कि निढानकर्म के प्रभाव से उममें आद्धा आदि करने की योग्यता नहीं होती है। वह महातृष्णावान् महाआरम्भी और महापरिग्रही मरकर दक्षिणगामो नैरयिक होता है । तथा जन्मान्तर में दुर्लभबोधि होता है। हे आयुष्मान श्रमणो ! उम्म निदानकर्म का इस प्रकार पापरूप फल होता है कि-जिससे वह केवली अगवान् के कहे हए धर्म में श्रद्धा प्रतीति और रुचि नहीं कर सकता है । सू० ४० ॥
॥ इति पाँचवा निदान ५ ॥ ભાષિત ધર્મને ઉપદેશ આપે છે? ભગવાન કહે છે-હે ગૌતમ ! આપે છે
ગૌતમ-શુ તે એ ઉપદેશ સાંભળી શકે છે? ભગવાન–ડા, સાભળી શકે છે? ગૌતમ-હે ભદન્ત ! તેઓ શ્રમણ માહગના વાકયમાં શ્રદ્ધા પ્રતીત તથા રૂચિ કરી શકે છે?
ભગવાન–હે ગૌતમ! નથી કરી શકતા કેમકે-નિદાનકર્મના પ્રભાવથી તેમાં શ્રદ્ધા આદિ કરવાની યેગ્યતા હતી નથી. તે મહાતૃણાવાળા, મહાઆર ભી અને મહાપરિગ્રહી હોવાથી મારીને દક્ષિણગ મી નરયિક થાય છે તથા જમાન્તની દુલભધિ થાય છે તે આયુમાન્ શ્રમણે ' તે નિદાનકર્મનું એ પ્રમ- પાપ પ ક થાય છે કે જેથી તે કેવલી ભગવાનને કહેલા ધર્મમાં શ્રદ્ધા પ્રતીતિ અને રૂચિ श ता नथी (५) (सू० ४०)
ઈતિ પાંચમું નિદાન