________________
मुनिहर्षिणी टीका अ. ६ उपासकमतिमावर्णनम्
२४३ पिण्डपातप्रतिज्ञया आहारग्रहणप्रतिज्ञया अनुप्रविष्टस्य-गतस्य एवं वक्ष्यमाणं वदितुं-वक्तुं कल्पते-'भो ! गृहपतयः ! श्रमणोपासकाय प्रतिमाप्रतिपन्नाय भिक्षां ददध्वम्-प्रयच्छत ?' इति । कश्चित्तं प्रतिमाप्रतिपन्नमुपासकम् एतादृशेन= भिक्षानिमित्तेन विहारेण प्रवर्तनेन विहरन्तं विचरन्तं दृष्ट्वा वदेत्-पृच्छेत्-हे आयुष्मन् !-प्रशस्तायुः ! त्वं को वक्तव्यः कथनीयः स्याः भवः' इति पृष्टः सन् स उत्तरति यथा-"श्रमणोपासकः प्रतिमाप्रतिपन्नोऽहमस्मी'-ति वक्तव्यं स्यात् । स च प्रतिमाप्रतिम्न उपासकश्च एतादृशेन-एतत्प्रकारेण विहारेण विहरन्= प्रवर्तमानः जघन्येन एकाई द्वन्यहं व्यहं वा उत्कर्षेण एकादश मासान् विहरेत् । इत्येकादश्युपासकप्रतिमा ११ ॥ सू० ३०॥
___ अब श्रमणोपासक के भिक्षा-याचन का प्रकार कहते हैं - 'तस्स णं' इत्यादि ।
उस उपासक को गृहस्थ के घर में प्रविष्ट होने पर इस प्रकार पोलना कल्पे-" हे गृहपति ! प्रतिमापतिपन्न श्रमणोपासक को भिक्षा दो।" इस प्रकार प्रतिमा वहन करते हुए को देख कर यदि कोई पूछे कि"हे आयुष्मन् ! तुम कौन हो ?" तब वह कहे कि-" हे देवानुप्रिय ! मैं प्रतिमाधारी श्रावक हूँ।" अर्थात् यदि कोई 'स्वामिनाथ' ऐसा कह कर वन्दना करे तो कहे कि-"मैं प्रतिमाधारी श्रावक हूँ" इस प्रकार मतिमा वहन करता हुआ वह जघन्य एक दिन दो दिन या तीन दिन और उत्कृष्ट ग्यारह मास तक विचरता है । यह ग्यारवीं प्रतिमा ग्यारह मास की होती है ११ ॥ सू० ३०॥
व भोपासना निक्षा-यायनना २ ४ छ -'तस्स र्ण' त्यादि
તે ઉપાસકને ગૃહસ્થના ઘરમાં પ્રવેશ કરતાં આ પ્રકારે બોલવું કલ્પ-“હે ગૃહપતિ ! પ્રતિમાપ્રતિપન શ્રમણોપાસકને ભિક્ષા આપે ” એ પ્રકારે પ્રતિમાનુ વહન કરતા તેને જોઈને જે કોઈ પૂછે કે–“આયુશ્મન્ ! તમે કોણ છે ?” ત્યારે તે કહે કે“હે દેવાનુપ્રિય ! હું પ્રતિમધારી શ્રાવક છુ ” અર્થાત્ જે કઈ “સ્વામીનાથ” એમ કહીને વન્દના કરે તે કહે કે–બહુ પ્રતિમાધારી શ્રાવક છું.’ એ પ્રકારે પ્રતિમાં વહન કરતા થકા તે જઘન્ય એક દિવસ બે દિવસ કે ત્રણ દિવસ અને ઉત્કૃષ્ટ અગીયાર માસ સુધી વિચરે છે આ અગીયારમી પ્રતિમા અગીયાર માસની થાય છે. ૧૧ (સૂ૦ ૩૦)