________________
दशांश्रुतस्कन्धसूत्रे स्थितो वृक्षावयवविशेषः, तस्य भोजनम् , वा अथवा कन्दभोजन कन्दमूलोपरि वृक्षावयवविशेषः, तस्य भोजनं स्कन्धभोजनं-स्कन्ध कन्दोपरितनशाखाप्ररोहवक्षभागः, तस्य भोजनं वा, त्वग्भोजनं वा, त्वरभोजनं वृक्षत्वचाभोजन वा, प्रवालभोजनं-बाला=नवपल्लवः, तभ्य भोजनं वा, पत्रभोजनं वा, पुष्पभोजनं वा, वीजभोजनं वा, हरितभोजन हरितकायभोजनं वा भुञ्जाना=कुर्वाण: शवलो भवति । पूर्वोक्तदशविधसचित्तवनस्पति तदन्यतमं वा सचित्तवनस्पति भुञ्जानः शवलदोपभाग भवति ॥ मू० १८ ॥ मूलम्-अंतो संवच्छरस्स दस दग-लेवे करेमाणे सबले सू०१९॥
छाया-अन्तः संवत्सरस्य दशोदकलेपान् कुर्वन् शवलः ॥ मू० १९ ॥
टीका-'अंतोः संवस्सरम्ये'-इत्यादि । संवत्सरस्य-वर्पस्य अन्तःमध्ये दश-दशसंख्यकान् उदकलेपान-मार्गममागतनद्यायुत्तरणरूपान् कुर्वन् शवलो भवति । अयं भावःभोजन, पृथ्वी में रहा हुआ वृक्ष का अवयव कन्द के नीचे का भाग मृल कहा जाता है । और मूल से ऊपर वृक्ष अवयव को कन्द कहते हैं । और स्कन्धभोजन, स्कन्ध का अर्थ-कन्द के. ऊपर का भाग-जहा से शाखा का प्रारम्भ होता है ऐसे वृक्षविभाग को स्कन्ध कहते हैं । त्वम्भोजन-वृक्ष की छाल का भोजन, एवं प्रवाल-नवीनपत्र, पुष्प, बीज और हरितकायका भोजन करने वाला शयल दोपका भागी होता है । पूर्वोक्त दश प्रकार की सचित्त वनस्पति का, अथवा उन में से किसी एक का भी आहार करने वाला शबल दोप वाला होता हैं ॥ मू० १८ ॥
'अंतो संवच्छरस्स' इत्यादि । एक वर्ष में दश उदकलेपका लगाने वाला मुनि शवल दोष का भागी होता है । आशय यह हैं किરહેલા વૃક્ષના અવયવકજની નીચેના ભાગને મૂલ કહે છે. તથા મૂલની ઉપરના વૃક્ષના અવયવને કન્દ કહે છે, વળી સ્કન્ધભજન કલ્પને અર્થ કન્દની ઉપરનો ભાગ -જ્યાથી શાખાને આર ભ થાય છે એવા વૃક્ષવિભાગને કઈ કહે છે ત્વમ્ભજન-વૃક્ષની છાલનું ભજન, તથા પ્રવાલ-નવીનપત્ર, પુષ્પ, બીજ તથા હરિતકાયનું ભજન કરવા વાળા શબલદેવના ભાગી થાય છે પૂર્વોકત દેશ પ્રકારની સચિત્ત વનસ્પતિને, અથવા તેમાથી કોઈ પણ એકનો આહાર કરવાવાળા શબલ દોષવાળા થાય છે (સૂ૦ ૧૮)
'अंतो संवच्छरस्स'त्यादि मे वर्षभो श पने स॥ वा मुनि
