________________
मुनिहर्षिणी टीका अ. २ शवलदोषवर्णनम्
৪৬ शय्यातरगृहे पीठ--फलक-शय्या-संस्तारक-भस्म--सवस्त्रशिष्यादिग्रहणे न कापि क्षतिः, किन्तु लुश्चनार्थ भस्म तद्गृहतो न ग्राह्यम्, लुश्चनसमये मुखे भस्मनिपाते शय्यातरपिण्डग्रहणदोषसम्भवात् । इत्येव त्रिकालहितकृतो वीतरागस्य भगवतो मतम् ।। सू० ११ ॥ "मूलम्-आउट्टियाए पाणाइवायं करेमाणे सबले ॥सू०१२॥
छाया-आकुटया प्राणातिपातं कुर्वन् शवलः ॥ १२ ॥
टीका-'आउट्टियाए'--इत्यादि । आकुटया-'इदं करोमी'-त्येवं बुवा प्राणातिपात-पड्जीवनिकायहिंसां कुर्वन् शवलो भवति । बुद्धिपूर्वकजीवधाते शबलत्वदोषभाग् भवतीत्यर्थः ।। स्मू० १२ ॥ " यह धनिक मुझे अन्न पान नहीं देता है, मैं इसके घर क्यो आया ?" इत्यादि अनेक संकल्प-विकल्प से द्वेष की उत्पत्ति होती है, अतः शय्यातर के घरसे आहार आदि का ग्रहण करना योग्य नहीं हैं। शय्यातर के घर से पीठ, बाजौट, फलक-पाट पाटला शय्या, सस्तारक, भस्म तथा वस्त्रसहित शिष्य आदि का ग्रहण करने में कोइ भी हानि नहीं है। किन्तु केशलञ्चन के लिये भस्म आदि उनके घरसे नहीं लेना चाहिये । लुञ्चन समय में भस्म मुख में गिरने से शय्यातरपिण्ड ग्रहण का दोष लगता है। यह तीन काल के हितको देखने वाले वीतराग की आज्ञा है ॥ सू० ११॥
'आउट्टियाएं पाणाइ० ' इत्यादि । “मैं यह करता है" ऐसा जान-बूझ कर षड्जीवनिकाय की हिंसा जो करता है उसको शवल दोष होता है, अर्थात् वुद्धिपूर्वक प्राणातिपात करने से शबल दोष ધનિક મને અન્ન પાન દેતે નથી હું અહીં કેમ આવ્ય” ઈત્યાદિ અનેક સંકલ્પવિકલ્પથી દ્વેષની ઉત્પત્તિ થાય છે તેથી શય્યાતરના ઘેરથી આહાર આદિનું ગ્રહણ કરવું યોગ્ય નથી શય્યાતરને ઘેર પીઠ બાજોઠ ફલક-પાટ પાટલા, શય્યા સસ્તારક ભસ્મ તથા વશ્વસહિત શિષ્ય આદિને ગ્રહણ કરવામાં કોઈ પણ હાનિ નથી પરંતુ કેશલુંચનને માટે ભસ્મ આદિ તેને ઘરમાથી ન લેવું જોઈએ લંચન સમયમાં ભસ્મ મેઢામાં પડવાથી શય્યાતરપિંડગ્રહણને દેષ લાગે છે. આ ત્રણકાળના હિતને જોવાવાળા - वीतरागनी माज्ञा छ. (११)
'आउट्टिय ए पाणाड०' याहि हु मा ४३ छु ' मेj anet-मुझीन જીવનિકાયની હિંસા જે કરે છે તેને શબલ દેવ થાય છે અર્થાત બુદ્ધિપૂર્વક