Page Text
________________
२६. .
....: . विपाकश्रुतेः 1. साम्परायिकं कर्म ज्ञानावरणीयाद्यष्टविधम् । .. . : .., "अकषायजीवस्य ईपिथस्यैव . कर्मण आस्रवों भवति, न तु साम्यरायिकस्ये "-ति यदुक्तं, तत्र किं नाम ईपिथं कर्मेति ?, उच्यते-ईरणम् ई-आगमानुसारिणी गतिः, सैव पन्थाः मार्गः प्रवेशे यस्य कर्मणस्तदीर्यापथम्। धिकरण में मन, वचन और काय के बाह्य व्यापार का ही ग्रहण किया गया है, मन-वचन-कायरूप योग का नहीं। मन की, वचन की और काय की बाह्य दुष्प्रवृत्ति ही वहां गृहीत हुई है। . निवर्तनाधिकरण में मन, वचन और काय के आकार का ग्रहण हुआ है, मन, वचन और काय की प्रवृत्ति का नहीं । जीवाधिकरण में मन, वचन और कायरूप योग को, जो आत्मा के प्रदेशों का परिस्पन्दरूप अन्तरंग परिणाम है, ग्रहण किया है। योग क्या है ? इस विषय का खुलाशा पीछे किया जा चुका है।
_ आठ प्रकार का जो ज्ञानावारणीय आदि कर्म है वही साम्परायिक कर्म है। - जो जीव कषाय से रहित हैं उनके ईर्यापथकर्म का आस्रवं होता है, साम्परायिककर्म का नहीं !"-यह जो बात पहिले कहीं है सो ईपिथकर्म क्या है ?-इल प्रकार की जिज्ञासा का समाधान करने निमित्त टीकाकार कहते हैं कि-"ईरणम् ईया-आगमानुसारिणी गतिः, सैव पन्थाः मार्गः प्रवेशे यस्य कर्मणः, तदीर्यापथम् आगमकी विधिके अनुसार जो गमन होता है वह ईर्या है, यह ईर्या ही जिस અને કાયાની બાહ્ય માઠી પ્રવૃત્તિને જ ત્યાં સ્વીકારવામાંગ્રહણ કરવામાં આવી છે. નિર્વ નધિકરણમાં મન, વચન અને કાયાના આકારને ગ્રહણ કરેલ છે. મન, વચન અને કાયાની પ્રવૃત્તિનું ગ્રહણ નથી જીવાધિકરણમાં મન, વચન અને કાયરૂપ યોગ, કે જે આત્માના પ્રદેશના હલન-ચલનરૂપ અન્તરંગ પરિણામ છે, તેનું ગ્રહણ કર્યું છે. રોગ એ શું છે? એ વિષયનો ખુલાસે પાછળ કરવામાં આવ્યું છે. - આઠ પ્રકારનાં જે જ્ઞાનાવરણીય આદિ કર્મ છે, તે સામ્પરાયિક કર્મ છે.
.. "२ 4 घायथा २डित . छे तने पथभाना मासंप थाय छ, साम्पराયિક કર્મને થતો નથી”—એ વાત જે પ્રથમ કહી છે તે ઈર્યાપથ કર્મ શું છે? में पानी मिसानु समाधान ४२वा साटे २ ४९ छ:-" ईरणम् इयांआगमानुसारिणी गतिः सब पन्थाः मार्गः: प्रवेशे, यस्य कर्मणः, तदीर्यापथम्". આગમની વિધિપ્રમાણે જે ગમન થાય છે. તે છર્યા છે. તે ઈર્યા જે કર્મના આગમનને
| SR No. | 009356 |
| Book Title | Vipaksutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 825 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_vipakshrut |
| File Size | 58 MB |