________________
९९०
उत्तराध्ययनसूत्रे निरन्तरा भवा भवन्ति, तदायुर्मीलने च एतावत्य एव पूर्वकोटयः स्यु नेचैतेषु युगलिनः स्युः, येनोक्तविरोधः स्यादिति, जघन्यिका तु कायस्थितिरन्तर्मुहूर्तम् ॥१७८ _अथ स्थलचरानाहमूलम्-चउप्पया य परिसप्पा, दुविहा थलयरा भवे ।
चउर्पया चउविहा, ते में कित्तयओ सुण ॥१७९॥ एगखुरा दुखुरा चेव, गंडीपय सणहप्पंया । हयाइ गोणमाइ, गर्यमाइ सीहमाइणो ॥ १८० ॥ भुओरपरिसप्पा य, परिसमा दुविहा भवे । गोहाई अहिलाई य, एकेका णेगही अवे ॥१८१ ॥ लोएगदेसे ते सव्वे, न सम्वत्थ वियोहिया ।
एत्तो कालविभागं तुं, वोच्छं तेसिं चउठिवहम् ॥१८२॥ अनंतकाल तथा (जहन्नयम्-जघन्यकम् ) जघन्यकाल (अंतो मुहुत्तअन्तर्मुहूर्तम् ) अन्तर्मुहूर्त जानना चाहिये। संमूच्छिम तिर्यञ्चोंकी तथा गर्भज तिर्यञ्चोंकी स्थिति एकसी कही गई है। दो संख्यासे लेकर नौ तककी संख्याका नास शास्त्रीयभाषामें पृथक्त्व है। जलचर जीवोंकी कायस्थिति आठ पूर्वकोटिकी होती है। सो वह इतनी इस प्रकारसे है कि पंचेन्द्रिय तिर्यञ्च तथा मनुष्योंके अन्तर रहित सब, उत्कृष्टकी अपेक्षा आठ ही होते हैं। इनकी आयु मिलानेसे इतनी ही पूर्वकोटि आती है। इनमें युगलिया होते नहीं हैं कि जिससे उक्त कथन में विरोध आ सके ।।१७८॥
अपेक्षाथी मानता तथा जहन्नयम्-जघन्यकम् धन्य अन्तोमुहुत्त-अन्तમૃર્ત અંતર્મુહૂર્ત જાણવું જાઈએ. સંમૂચ્છિમ તિયાની તથા ગર્ભજ તિર્યચેની સ્થિતિ એક સરખી બતાવવામાં આવેલ છે. બે સંખ્ય થી લઈને નવ સુધીની સખ્યાનું નામ શાસ્ત્રીય ભાષામાં પૃથકૃત્વ છે જળચર જીવોની કાયસ્થિતિ આઠ પૂર્વ કેટિની હોય છે. તે એ એટલી આવા પ્રકારે છે કે, પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ તથા મનુષ્યના અંતરરહિત ભવ ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ આઠ જ થાય છે. એમની આયુ મેળવવાથી એટલી પૂર્વ કેટી આવે છે. એમનામાં જુગલીયા હેતા નથી. કે જેથી કહેવાયેલ વિષયમાં વિરોધ આવી શકે છે ૧૭૮ છે
