________________
उत्तराध्ययनसूत्र हरिताला हरताल' इति प्रसिद्धः, हिंगुलका वर्णक द्रव्यविशेषः,मनःशिला="मैनशिल' इति प्रसिद्धा, सस्याञ्जनप्रवालम्-सत्यका धातुविगेपः, अन्जनम् समीरकम्रत्नविशेषः, प्रयालकम्-विद्रुमः-'सुंगा' इति प्रसिद्धम् , एषां समाहारस्तचथा, तथा च अभ्रपटलम्' अभरख, इति प्रसिद्धम् , अभ्रवालुका-अभ्रपटलसंयुक्ता वालुका च इत्थं खररूप पर्याप्तवादरथिवीकाये अमी पृथव्यादयश्चतुर्दश हरितालादयोऽष्टाचेत्येवं द्वाविंशतिभेदाः प्रोक्ताः । अथ तत्रैव वादरकाये चतुर्दश मणिविधानानि-मणिभेदा अपि विजेयाः। तथा हि-गोमेदा= गोमेद' इति प्रसिद्धः, रुचका-कृष्णमणिविशेषः, अङ्का रत्नविशेषः, स्फटिका प्रसिद्धः, अङ्कस्फटिकयोरेकोभेदः । तथा-लोहिताक्षच, मरकतमसारगल्ः, यद्यपि मरकतः ‘पन्ना' इति प्रसिद्धः, मसारगल्लोऽपि मणिविशेषः, तथापि सा जात्यादेकभेदान्तरर्गतत्वेन निर्दिष्टः। भुजमोचकः नीलवर्णरत्नविशेषः इन्द्रनीला 'नीलम्' इति प्रसिद्धः, हरताल१५, हिंगुलक१६, सैनशिल१७, सस्थक१८, समीरकरलविशेष१९, विद्रुभ२०, (अभपडलभवालय-अभ्रपटलम् अभ्रवालुका) अभरख२१, अभरखयुक्त घालुका२२ ये दावीस (२२) पृथिवी आदिक वस्तुएँ खररूप पर्यात बादर पृथिवीकायके भेद कहे है । (मणिविहाणोमणि विधानानि) इसी तरह इसमें चौदहमणियांके लेद और सम्मिलित हैं। सो ये सब छत्तीस (३६) हो जाते हैं। वे मणियोंके चौदह भेद इस प्रकार है-(गोमेज्जए रुयगे अंकफलिहे लोहियखेय मरगयमसालगल्ले-गोमेदक लयका अङ्गा साटिक लोहिताक्षश्च नरकनलसारगल्लः) गोमेद१, रुचकर, अंक स्लटिकर, लोहिताक्ष४, मरकत, लसारगल्ल, (भुजलोयग इंदनीलोय-सुजमोचक इन्द्रनीलश्च) खुजमोचक, इन्द्रनील, (चंदण गेल्य हंसगल्ले पुलए लोगंधिएय चंदप्पल बेललिय जलकंते, मुरહડતાળ ૧૫ હિંગળ ૧૬ મનશીલ ૧૭ સભ્ય ૧૮ સમીરક રત્નવિશેષ ૧૯ विद्रुम २० अभपडलभवालुच-अभ्रपटलम् अभ्रवालुका मस२५२१ मनमानी રતી ૨૨ આ બાવીસ પૃથવી આદિક વસ્તુઓ ખારરૂપ પર્યાપ્ત બાદર પૃથવી अयना ले छे, मणिविहाणा-मणिविधानानि ! अमा तेमा यौ। (१४) માના ભેદ વધારે સંમિલિત છે આ બધા મળીને છત્રીસ (૩૬) થઈ જાય छे थे यहीयाना यो ले प्रमा-गोमेजए ख्यगे संकलिहे लोहियक्खेय सरायमालगल्ले-गोमेदकः रुचकः अङ्क स्फटिकः लोहिताक्षश्च मरकतमसालगल्लः ગમેદ ૧ રૂચક ૨ એક ટિક ૩ લોહિતાક્ષ ૪ સરકત ૫ મારગä यगमोया इंदनीलाय-भुजकमोचक इंद्रनीला भू भोय ७ छन्द्रनाय ७ यन