________________
नन्दीमत्र __साम्प्रतंद्वादशाङ्ग विराधनाऽऽराधनाजनितं त्रैकालिकं फलमुपदर्शयति
मलम-इच्चेइयं दुवालसंगं गणिपिडगं तीए काले अणंता जीवा आणाए विराहित्ता चाउरतं संसारकंतारं अणुपरियहिसु। इच्चेइयं दुवालसंगं गणिपिडगं पडुप्पण्णकाले परित्ता जीवा आणाए विराहित्ता चाउरतं संसारकतारं अणुपरियति । इच्चेइयं दुवालसंगं गणिपिडगंअणागए काले अणंता जीवा आणाए विरहित्ता चाउरंतं संसारकंतारं अणुपरियहिस्संति ।।
छाया-इत्येतं द्वादशाङ्गं गणिपिटकम् अतीतकाले अनन्ताः जीवाः आज्ञया विराध्य चातुरन्त संसारकान्तारम् अनुपर्यटन् । इत्येतं द्वादशाङ्गं गणिपिटकं प्रत्युत्पन्ने काले परीता जीवाः आज्ञया विराध्य चातुरन्तसंसारकान्तारम् अनुपयन्ति । इत्येतं द्वादशाङ्गं गणिपिटकं अनागतेकाले अनन्ता जीवाः आज्ञया विराध्य चातुरन्तसंसारकातारं अनुपर्य टिष्यन्ति ।
टीका-'इच्चेइयं०' इत्यादि ।
इत्येतं द्वादशाङ्गं गणिपिटकम् अतीतकाले अनन्ताः जीवाः आज्ञया विराध्य = चातुरन्तसंसारकान्तारं = चत्वारः = नरकतिर्यमनुष्यदेवगतिपरिभ्रमणलक्षणा: अन्ताः परिणामा यस्य स चतुरन्तः, स एव चातुरन्तः, चातुरन्तश्चासौ संसारश्चति कर्मधारयः, ततः ‘कान्तरशब्देनसहोपमितसमासः' अनुपर्यटन-जन्ममरणादिक्छेशमन्वभवन् । अयं भावः-इमं द्वादशाङ्गं गणिपिटकम् अभिनिवेशवशादन्यथा ____ अव मूत्रकार इस द्वादशांग की आराधना एवं विराधना से त्रैकालिक फल को कहते हैं-"इच्चेइयं दुवालसंगं०" इत्यादि।
इस द्वादशांगरूप गणि पिटक की भूतकालमें आज्ञाद्वारा विराधना कर के अनंत जीवों ने नरक, तिर्यङ, मनुष्य, तथा देव, इन चार गतिघाले संसाररूप गहन वन में परिभ्रमण किया है । तात्पर्य इसका यह है
હવે સૂત્રકાર આ દ્વાદશાંગની આરાધના અને વિરાધનાથી થવાવાળા વૈકાनि ४ छ-'इच्चेइयं दुवालसंगं० ' त्याहि.
આ દ્વાદશાંગરૂપ ગણિપિટકની ભૂતકાળમાં વિરાધના કરીને અનંત જીએ નરક, તિર્યંચ, મનુષ્ય, તથા દેવ એ ચાર ગતિવાળા સંસારરૂપ ગહનવનમાં પરિજમણ કર્યું છે. તેનું તાત્પર્ય એ છે કે ભૂતકાળમાં જમાલિના જેવાં અનંત
