________________
APPINE
निशीय वा-गृहस्थं श्रावकमश्रावकं वा 'मिष्पं वा' शिल्पं वा-शिल्पकलां वरनादिसंपादनकलामित्यर्थः 'मिलोग घा' लोक वा-संस्कृतप्रायनपद्यात्मकं वा काव्यनाटकादिकम् अहावयं या' अाटापदं वा-अष्टापदमिति घूतफलक पट्टिकारूपम् , यग्योपरिधून कादयने, उपचागसहिषयकाल घा, अथवा मष्टापदमिति 'पापा' इति प्रमिदम, तद्विपयां कलाम , यथा-वयं नो जानीयः, दं पान मुभिक्षदुर्मिक्षादिकं कथयतीत्येवंरुपां कलां वा, 'कक्कडगं वा' फर्कटकं वा कर्कटकमिति कचवरं सर्ववस्तुसंमिश्रणं, फर्फटमिव कर्कटकं सर्वमावस्य, सर्ववानुभावयमित्यर्थः, एवं कथंने उभयथाऽपि दोषापत्तिगपतेदिनि । अथवा-कटक निमिराशाग्र सामुद्रिकशास्त्रज्योतिर्वियादिमिश्रणरूपं वा, 'युग्गहं वा' व्युदग्रहम् गगनादियुगनिन जयपगजयजानरूपां कलाम् 'सलाई वा' स्टायां वा-मन्यगुणवर्णनम्पां काव्यकल वा, 'सलाहकहत्वयं घा' "काधकथास्तवं वा-छायामिका कथां स्तवं था, अथवा अपूर्वामिनवानेककाव्यवर्णनकलां वा यः श्रममः श्रमणी वा तापमादिफ श्रावकमश्रावकं वा 'सिक्सावेड' शिक्षयति-तद्विपयां शिक्षा ददाति तथा-'सिक्खावेतं वा साहज्जा' शिक्षयन्त शिल्पकलादीनां शिक्षणं ददत या श्रमणान्तरं स्वदतै अनुमोदते स प्रायश्चित्तमागी भवति ।
अत्राह भाष्यकार:'भाष्यम्-सिप्पसिलीगाडकलं, सिक्खावह अन्नउत्थियं गिहिणं ।
सो पावइ पच्छिस, आणामंगाइख्वं च ॥ छाया-शिल्पश्लोकादिकलां शिक्षयति अन्यनीथिकं गृहिणम् ।
स प्राप्नोति प्रायश्चित्तं पाशाभन्नादिम्पं च ॥ अवचूरि:-प्रकृतसूत्रे शिल्पालोकादिकलाम् , आदिपर्दन शेपाः एतद्भिन्नाः या अन्याः कलाः अष्टापदादिरूपाः, ताः सर्वो अपि सूचिताः भवन्ति, एताः कलाः शिल्पादिकाः कदाचिदपि श्रमणः तापसादिकं गृहस्थादिकं वा न शिक्षयेत् , यस्तु श्रमणः मोहात्कारणान्तराद वा अन्यतीथिकानां तापसादीनां गृहस्थानां श्रावकाणागन्येषां वा पूर्वोक्ताकलां शिक्षति पतन्कलाशिक्षको शवति स श्रमणः श्रगणी वा आमामलादिदीपरूपं प्रायश्चित्तं प्राप्नोति स प्रायश्चित्तभागी भवतीत्यर्थः ।। सू० १२ ॥
सूत्रम्-जे भिक्खु अण्णउत्थियं वा गारत्थियं वा आगादं वयइ वयंतं वा साइज्जइ ॥ सू० १३॥ जे भिक्खू अण्णउत्थियं वा गारत्थियं वा फरसं वयइ वयंतं वा साइज्जइ ।। सू० १४॥ जे भिक्खू अण्णउत्थियं वा गारस्थिय वा आगाढफरसं वयइ वयंतं वा साइज्जइ ॥ सू० १५॥