________________
जम्मूतीपंगासिल अवगाहनं कृत्वा 'केवइया णक्खत्तमंडला पन्नत्ता' कियन्ति-कियत्संख्यकानि नक्षेत्रमण्डलोनि प्रज्ञतानि-कथितानि इति प्रश्नः, भगयानाह-'गोरमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'लवणे णं समुद्दे लवणे समुद्रे लवणनामके प्रयो सपुद्रे 'तिण्णितीसे जोयणसए ओगाहित्ता' त्रीणि त्रिंशद् योजनशतानि अवगाह त्रिंशदधिनानि त्रीणि योजनातानि अवगाय-तत्रावगाइन कला 'एत्थणं छ णक्खत्तमंडला पन्नत्ता' अत्र खलु अत्रान्तरे पटू पसंख्यकांनि नक्षत्रमण्डलानि प्रशंसानि-कथितानीति, अत्र खलु उपसंहारवाक्येन उपर्युकामेव संख्या सकलयति-'एवा. मेव संपुव्वावरेण' एवमेव सपूर्वापरेण पूर्वापरसंकलनेन 'जंबुद्दीवे दीवे लक्ष्णसमुदये जा द्वीपे द्वीपे तथा लवणसमुद्रे च 'अहणक्खत्तमंड का भवतीनि मक्खाय' अष्टौ अष्टसंख्यकानि नक्षेत्रमण्ड गनि भवन्तीत्याख्यातं मया वर्द्धमानस्वामिनाऽन्यैरपि तीर्थकर कथितमिति मण्डसंख्या प्ररूपणमिति द्वितीयं द्वारम् २ ।।
सम्प्रति मण्डलचारक्षेत्रारूपणायाह-सन्मभंतराभोण' इत्यादि, 'सकभंवरामीण भो!' मर्याभ्यन्तरात् खलु भदन्त ! 'णखत्तमंडलामो' नक्षत्रमण्डलात् 'केवइयाए भाराहार' समुद्दे केवयं ओगाहिता केवइया णखत्तमंडला पनत्ता' हे भदन्ते ! लवण समुद्र में कितने प्रमाणक्षेत्र को अवगाहित करके कितने नक्षत्र मंडल कहे गये हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'लवणेणं समुद्दे तिणितीसे जोयणसए ओंगा हिता पत्य गं छातनंडला पत्ता' हे गौतम! लवण समुद्र तीन सो तीस योजन प्रमाण क्षेत्र को अवगाहित कर के ६ नक्षत्र मंडल कहे गये हैं । 'एव मेव संपुवावरे । जंबुद्धी दीवे लबण मनुद्दे य अटु णक्खत्तमंडला भवंतीति' इस प्रकार सब मिलाकर नक्षत्र मंडल ८ हो जाते हैं ऐसा अन्य तीर्थंकरोंने एवं मैंने कहा है।
मण्डलसंख्या प्ररूपणा द्वार समाप्त ।
मंडलचारक्षेत्र प्रहाणा गौतमस्वामी ने प्रभुले ऐसा पूछा है-'सचभतराओणं भंते ! णक्खत्त. भंते ! समुद्दे केरइयं ओहित्ता केवइया णक्खत्तमंडला पन्नत्ता' महत! स्पसमुद्रमा કેટલા પ્રમાણ ક્ષેત્રને અવગ હિન કરીને કેટલા નક્ષત્ર મંડળો કહેવામાં આવેલા છે? એના
पामा प्रभु ४३ छ-'लपणेणं समुद्दे तिणि तीसे जोयणमए ओगाहित्ता एत्थणं छ णक्खत्त मंडला पन्नत्ता' गीतमा समुद्रमा प्रशस स य प्रभा क्षेत्र माहित ४२. ६ नत्र भने ४यामा मासा छे. 'एपामेव सपुव्वारेण जंबुद्दीवे दीवे लवणसमुय अदृ णखत्तमंडला भवंति' मा प्रमाणे या मजान नक्षत्र मा ८ २४ लय छ. અમ મેં અને બીજા ત.ર્થકરેએ કહ્યું છે.
મંડળ સંખ્યા પૅરૂપણોદ્ધાર સમક્ષ
મંડળ ચાર ક્ષેત્ર પ્રરૂપણ * · गौतमस्वाभाये, प्रभुने सेवी शत प्रश्नध्य छ-'सव्वमंतराओ ण-भैते ! णक्खत