Page Text
________________
પદક
जम्बूद्वीपप्रबप्तिसूत्रे लोकस्य नाभिरित्यर्थः लोकस्येत्यस्य देहलीदीपन्यायेन पूर्वापरपदार्थाभ्यामन्वयात, च समु. च्चयार्थकः १०, एकादशं नामाह-'अच्छे य' अच्छश्च निर्मलश्च जाम्बूनदरत्नबहुलत्वात् ११, द्वादशं नामाह-'मरियायत्ते' सूर्यावतः-सूर्यपदम् उपलक्षणाच्चन्द्रादिज्योतिपापि ग्राहकं तेन सूर्येश्चन्द्रादिभिश्चावृत्यते प्रदक्षिणीक्रियत इति सूर्यावर्त्तः सूर्यचन्द्रादि प्रदक्षिणी क्रियमाण इत्यर्थः १२, त्रयोदशं नामाह-'सूरियावरणे' सूर्यावरणः सूर्य:-चन्द्रग्रहनक्षत्रादिभिश्चेत्यया, सूर्यपदस्योपलक्षणत्वात्, आवियते वेष्टयत इति सूर्यावरणः सूर्यादिवेष्टयमानः, अत्र वाहुलकात् कर्मणि ल्युत् प्रत्ययो बोध्यः १३, 'इतिय' इति च-इति शब्दः समाप्तौ स च प्रकृते नाम समाप्नौ वोध्यः, चः प्राग्वत्, चतुर्दशं नामाह-'उत्तमे' उत्तमः पर्वतेपु श्रेष्ठः सकल१ राजू प्रमाण आयाम विष्कम्भ वाला तिघग्लोक संपन्धी तिग्माव विवक्षित हुआ है ऐसे लोक के मध्य में यह सुमेरु पर्वत स्थित है इस कारण इसे लोकमध्यवर्ती कहा गया है दशयां नाम इसका लोकनाभि है लोक शब्द यह देहली दीपकन्याय से लोक और अलोक के साथ संबंधित हो जाता है इस तरह लोक और अलोक का यह मध्यवर्ती है अतः लोकनाभि" ऐसा इसका नाम दशवां कहा गया हैं 'अच्छेघ ११ सूरियावत्ते, १२ सूरिआवरणे १३ ति । उत्तमे १४ अ दिसादीअ १५ बडेंसेति १६ अ सोलसे ॥२॥ अच्छ निर्मल यह इसका ११ षां नाम है क्यों कि यह जाम्बूनद और रत्न यहुल है इस कारण इसका ऐसा नाम रखा गया है । सूर्यावर्त यह इसका १२ वां नाम है क्यों कि इसकी सूर्य और उपलक्षण से ग्रहीत चन्द्रादिक प्रदक्षिणा किया करते हैं। सूर्या. चरण यह इसका १३ वां नाम है क्यों कि इसे सूर्य और चन्द्र आदि परिवेष्टित किये रहते हैं यहां "बाहुलकातू" सूत्र से कर्म में ल्युट प्रत्यय हुआ है "उत्तम" સમાધાનમાં કહી શકાય કે અહીં લેક શબ્દથી સ્થળના આકારભૂત તથા ૧ રાજુ પ્રમાણ આયામ–વિષ્યભવાળે તિર્યશ્લેક સંબંધી તિર્યભાવ વિવક્ષિત થયેલું છે. એવા લેકના મધ્યમાં આ સુમેરુ પર્વત અવસ્થિત છે. એવી આ પર્વતને લેક મધ્યવતી કહેવામાં આવેલ छ. या पवत'नु शभु नाम नाम छ. Als A3 A37, 'देहलो-दीपक न्याय' थी લેક અને અલેક બનેથી સંબંધિત થઈ જાય છે. આ પ્રમાણે આ લેક અને અલકના भध्यक्ती स्थान पासो छ. मेथी 'लोकनामि' मेयु सानु शभुनामामा भावे छ. 'अच्छेय ११, सूरियावत्ते १२, सूरिआवरणे १३, ति अ । उत्तमे १४ अ दिसादि अ १५, वडे सेति १६ अ सोलसे ॥ २ ॥' ५२७-निर्मक, से मेनु नियाभु नाम छ. म मा જબુનર રન બહુલ છે. એથી આનું એવું નામ પ્રસિદ્ધ થયું છે. સૂર્યાવર્ત એ એનું બારમું નામ છે, કેમકે એની સૂર્ય અને ઉપલક્ષણથી ગ્રહીત ચન્દ્રાદિન પ્રક્ષિણ કરતા રહે છે. સૂર્યાવરણ આ એનું તેરમું નામ છે. કેમકે આને સૂર્ય અને ચન્દ્ર વગેરે પવિટિત ४१ २९ छे. मी 'बाहुलकात्' सूत्रकी भभी युद्ध प्रत्यय येवा छे. 'उत्तम, मा એનું ૧૪મું નામ છે. એનું કારણ આ પ્રમાણે છે કે બીજા જેટલા પર્વત છે. તેમની
| SR No. | 009346 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 803 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 67 MB |