Page Text
________________
Mandaldandramund
अम्यूद्वीपप्रनप्तिसूत्र नस्य वर्णकः वर्णनपरपद समूहः 'माणिययो' भणितव्यः स च 'विजयदुसयजोत्ति विजयदुष्यवर्जः उपरिभागे विजयनामचन्द्रोदशवर्णनरहितो वाच्यः शिलासिंहासनानामनाच्छादितदेशे स्थितत्याद, पत्र च सिंहासनानां समायामविष्कम्गत्वेन समचतुरसता वोध्येति, नन्वत्रकैनैव सिंहासनेन जिनजन्माभिपेके सिद्ध किमासनान्तरेणेत्यनार-प्रत्य ण जे से' इत्यादि-तत्र तयो योरासनयोर्मध्ये 'ण' खल्लु यत् तदिति वाक्यालकारे 'उनरिल्ले' औताह्यम् उत्तरदिग्भवं 'सीदालणे सिंहासनमस्ति 'तत्थ तत्र 'ण' खलु 'वह हिं' वहुभिः 'भवणवई' वाण. मंतरजोइसियवेमाणिएहि भवनपति वान व्यन्तरज्योतिष्कवैमानिकः 'देवेहि देवैः 'देवीडिय'. सिंहासन शायाम और विष्कम्भ की अपेक्षा पांचसी धनुष का है तथा वाहल्यमोटाई की अपेक्षा २५० धनुष का है यहां पर सिंहासन का वर्णक पदसमूह कहलेना चाहिये उसमें विजय दृष्य का वर्णन नहीं करना चाहिये क्योंकि शिला
और सिंहासन ये दोनों अनाच्छादित देश में ही रिश्रत है अतः इनके ऊपर में विजय नालक चन्दवा नहीं तना हुआ हैं सिंहासन सम आयाम और विष्कम्भ पाले जप कहे गये हैं तो इस से उनमें लम चतुरस्त्रता ही है ऐसा जानना चाहिये यहां ऐसी आशंका होती है कि जिनजन्माभिषेक में एक ही सिंहासन पर्याप्त होला है फिर आसमान्तरों की यहां क्या आवश्यकता है कि जिस से यहां उनका अस्तित्व प्रकट किया गया है तो इसके उत्तर में प्रभु गौतम से कहते हैं-'तत्थ णं जे से उत्तरिल्ले सीहासणे नत्थणं महहिं भवणवावाणमंतर जोइन्सियनेमाणिएहिं देवेहि देवीहिय कच्छाइया तित्थयरा अनिसिच्चंति' हे गौतम ! उन दो सिंहासनों के बीच में जो उत्तर दिग्धर्ती सिंहासन है उस पर अनेक भवनपति वालव्यन्तर ज्योतिप्क और पैमानिक देवों एवं देवियों द्वारा આ સિંહાસન આયામ અને વિધ્વંભની અપેક્ષાએ ૫૦૦ ધનુષ જેટલું છે. તેમજ બહથ મોટાઈની અપેક્ષાએ ૨૫૦ ધનુષ જેટલું છે. અહીં સિંહાસન વિશે વર્ણક પદ-સમૂહ કહી લેવું જોઈએ. તેમાં વિજયવ્યનું વર્ણન કરવું જોઈએ નહિ. કેમકે શિલા અને સિંહસન એ બને અનાચ્છાદિત દેશમાં જ સ્થિત છે. એથી એમની ઉપર વિજય નામક ચન્દ્રવાન તાણેલ હેય સિંહાસને જ્યારે સમ, આયામ અને વિષ્ઠભવાળા કહેવામાં આવ્યાં છે ત્યારે તેમાં સમચતુરસ્ત્રના છે એવું આપિ બાપ જાશીલેવું જોઈએ. અહીં એવી અ શંકા થાય છે કે જિન જન્માભિષેકમાં એક જ સિંહાસન પર્યાપ્ત હોય છે પછી આસાન્તની અહીં શી આવશ્યકતા છે કે જેથી અહીં તેમનું અસ્તિત્વ પ્રકટ કરવામાં આવેલું છે. તે मीना पाणमा प्रधु गौतमने ४३ छे-'तत्थ णं जे से उतरिल्ले सीहासणे तत्वणं बहूहिं भवणवइवाणमन्तरजोइसियवेमाणिएहिं देवेहिं देवीहिय कच्छा इया तित्थयरा अभिसिच्चति' । હે ગૌતમ! તે બે સિંહાસના મધ્યમાં જે ઉત્તર દિતી સિંહાસન છે, તેની ઉપર અનેક , ભવનપતિ, વાનગૅતર, જતિષ્ક અને વૈમાનિક દેવ અને દેવીઓ વડે કંછાદિ વિજય'
| SR No. | 009346 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 803 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 67 MB |