Page Text
________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवभस्कारः मू० ३ तत्रस्थितभवनादिवर्णनम् पद्मनिवासिनी परिवसति, ततश्च श्रीनिवासयोग्यपदमाश्रयत्वात् पद्मोपलक्षितो हूद इति पद्मद आख्यायते, मध्यमपदलोपिकर्मधारय तत्पुरुषसमासात् । सा च श्रीः कीदृशी? इत्याह-'महिडिया' महादिका 'नाव' यावत् 'पलिभोवमहिश्या' पल्योपमस्थितिवा मह द्धिका इत्याग्भ्य पल्यापमस्थितिकति पर्यन्तानि विशेपणवाचकपदानि यावत्पदेन सङ्ग्रहाह्याणि, तथाहि-महद्रिका, महाद्युतिका, नहावला, महायशाः, महासौख्या, महानुभावा, पल्योपम स्थितिका, एतद्वन्याख्याऽष्टमसूत्रम्य विजयद्वारदेववर्णनाधिकारतो बोध्या, केवलं स्त्रीत्व पुंस्त्वकृनो भेदस्तुत्र पुरुन्देनात्र नु योन्मेन निर्देश इनि सर्वमन्यत्समानम् । __ अथ तत्र पदमहदे शाश्वतन्वं गवस्थापयितुमार-से एएणद्वेणं' इत्यादि-'से एएणटेणं' सः पद्मन्दः एनेन अनन्तरोकनेन अर्थन कारणेन 'जान' यावत्-यावत्पदेन "एवमुच्यतेपद्महदः पदमदः" इति संग्रायम् , 'भदत्त च णं' अपरम् अथ च खलु 'गोयमा !' हे गौतम ! 'पउमदृहस्न सासए पदमादस्य माश्वतं गवन् सर्वदा भवः शाश्वतं 'णामधेज्जे' को समझाने के लिये अब रस्त्रकार प्रकारान्नर से नामकरणका कथन करते हैं-वे कहते हैं कि हम पन कद में श्रीदेवी रहती है और वह कमल में निवास फरती है इनलिये श्रीनिवासयोग्य पदम का आश्रय होने से इस जलाशय का नाम पद्मद ऐसा कहा गया है शाकपार्थिव की तरह यहां मध्यम पदलोपी तत्पुरुप समान हुआ है वह श्रीदेवी महर्दिक है यावत इसकी आयु एक पल्यो. पमकी है यहां यावत्पद २' महाद्युतिका, महायला, महायशाः, महासौख्या, महानुभाया इन पदों का संग्रह हुआ है इन पदों की व्याख्या अष्टम सूत्रस्थ जो विजय द्वार के देव का वर्णनाधिकार है उसले जानलेगी चाहिये वहां जो ये पद प्रयुक्त हुए है उन्हें लिङ्ग व्यत्यय ले यहां श्रीदेवी के कारण निर्दिष्ट करलेना चालिये इस प्रकार से पदमहद नाम होने का कारण का उल्लेखकरके अब सूत्रकार यह प्रकट करते हैं कि इस प्रकार जो इस हद का नाम है वह પાનું શિયભૂત હોવાથી એ જલાશયનું નામ પાછુદ છે. શકિપાર્થિવની જેમ અહીં માધ્યમપદ લેપી તપુરુષ સમાસ થયેલ છે. એ શ્રી દેવી મહદ્ધિક છે યાવત્ એની ઉમર यह पत्यापम की छ. ग. यावत् पाथी-'महाद्युतिकाः, महाबलाः, महायशाः, महासौख्याः, महानुभावा' से यह अहाणु पया छे. पहनी व्याच्या अष्टम सूत्रस्थ २ વિજય દ્વારના દેને વર્ણન ધિકાર છે ત્યાંથી જાણી લેવું જોઈએ, ત્યાં જે એ પદે પ્રયુક્ત થયા છે તેમને લિંગ વ્યત્યયથી અહીં શ્રી દેવીના કારણે નિર્દિષ્ટ કરી લેવા જોઈએ. આ પ્રમાણે પહદના નામ સંબંધી કારણે સ્પષ્ટ કરીને સૂત્રકાર હવે એ પ્રકટ કરે છે કે આનુ જે આ પ્રમાણે નામ છે તે અનાદિ નિધન છે. કેમકે એવું જ નામ એનું ભૂતકાળમાં પણ હતું એવું જ નામ એનું વર્તમાન કાળમાં છે અને એવું જ એનું નામ ભવિયત કાળમાં પણ રહેશે જ અને ભૂતકાળ એ ન તે કે જેમાં એ નામ આસ્તિત્વ
| SR No. | 009346 |
| Book Title | Jambudwip Pragnaptisutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 803 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 67 MB |