________________
मुनितोपणी टीका सैपा द्रव्यवारणा, भाववारणा तु दृष्टान्तस्यैवोपनयो यथा-काँश्चित्कर्मरोगग्रस्तॉस्ततो मुक्तिकामान् प्राणिन आचार्यवैद्यो वारयति-'युप्माभिः सर्वदा प्रवचनौपधग्रहणपूर्वक ज्ञानाचारादिपथ्यसेवकर्भवितव्यमितरथा प्रमादादिरोगोऽय दुश्चिकित्स' स्यादिति, तेषु ये तथा ज्ञानाचारादिपथ्यपालनेन वर्तन्ते ते तस्माद्रोगाद्विमुच्य सुखमश्नुवते, ये चेन्द्रियारामाः कामभोगादिरूपमपथ्य न त्यजन्ति ते भूयो भूयो जन्म-जरा-मरणानि प्राप्नुवन्तीति । धारणा विषयान्तरनित्तिपुरस्सर मनस. सयममार्गे स्थिरीकरणम् । नोदना (चोयणा)=सामाचारीतो बहि. प्रवर्त्तमानाना सामाचारी पालयितु प्रवर्जना । प्रतिनोदना (पडिचोयणा) च
भाववारणा-दृष्टान्त का उपनय स्वरूप है, जैसे कर्मरोगसे पीडित मोक्षाभिलाषी प्राणियोंको आचार्यरूप वैद्य उपदेश देते है'इस प्रवचनरूप औपध में ज्ञानाचार आदि पथ्य है इस का सेवन करना चाहिये और विषय भोगादि कुपथ्य है उसे छोडना चाहिये, अन्यथा कर्मरोग का मिटना असम्भव है' इत्यादि, जो इस वचन के अनुसार नियमसे चलता है वह उस कर्म रोग से मुक्त होकर शिवसुख को पाता है, और जो आचार्य के वचन का अनादर कर स्वच्छन्द प्रवृत्ति करता है वह नाना प्रकार के दुखों को भोगता हुआ बारवार जन्म जरा मरण पाता है।
धारणा-मनको अन्य २ विषयों से हटा कर सयम मार्ग मे स्थिर करना। चायणा-सामाचारी से याहर प्रवृत्ति करने वालों को
ભાવવારણુ–-દષ્ટાતનું ઉપનય સ્વરૂપ છે જેવી રીતે કર્મજન્ય રોગથી પીડિત મેક્ષાભિલાષી પ્રાણિઓને આચાર્યરૂપ વૈદ્ય ઉપદેશ આપે છે “આ પ્રવચનરૂપ ઓષધમા જ્ઞાનાચાર આદિ પચ્ચ છે તેનું સેવન કરવું જોઈએ અને વિષયભોગ વિગેરે કુપ છે તેને છેડી દેવા જોઈએ નહિતર કર્મજન્ય રોગ મટવા કઠિન છે ઈત્યાદિ જે આ વચન અનુસારે નિયમથી ચાલે છે તે કર્મરોગથી મુકત થઈને શિવસુખને પ્રાપ્ત કરે છે, અને જે આચાર્યના વચનને અનાદર કરીને સ્વરછન્દ પ્રવૃત્તિ કરે છે તે અનેક પ્રકારના દુ ખેને ભગવતે વારવાર જન્મ જરા અને મરણ પામે છે
ધારણમન બી--બીજા વિમાથી હઠાવીને સયમમાર્ગમાં સ્થિર કરવું એયણું=સામાચારીથી બહાર પ્રવૃત્તિ કરવાવાળાને ફરીથી સામાચારીમાં પ્રવૃત્ત