________________
८८६
प्रज्ञापनासूर्य कालकोऽपि परमाणुपुद्गलोऽवसेयः ‘एवमजहन्नमणुकोसगुणकालए वि' एवंजघन्यगुणकालक परमाणुषुद्गलवदेव अजयन्यानुत्कृष्ट गुणकालकोऽपि परमाणु पुद्गलोऽवगन्तव्यः, 'णवरं सट्टाणे छटाणवडिए' नवरम्-पूर्वापेक्षया विशेषस्तु स्वस्थाने स्वस्थानापेक्षया पट्स्थानपतितो भवति, 'जहण्णगुणकालयाणं भंते ! दुपएसियाणं पुच्छा' हे भदन्त ! जघन्यगुणकालकानां द्विप्रदेशिकानां कियन्तः पयवाः प्रज्ञाताः ? इति पृच्छा, भगवान् आह-गोयमा ! हे गौतम ! 'अणंता .पज्जवा पण्णत्ता ! जघन्यगुणसालाना द्विप्रदेशिकानां पुद्गलानाम् अनन्ताः पर्यवाः प्रजाताः गौतमः पृच्छति-'से केणटेणं भंते ! 'एवं बुच्चइजहण्णगुणकालयाणं दुपएसियाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता' हे भदन्त ! तत्-अथ, केनार्येन-कथं तावद्, एवम्-उक्तरीत्या उच्यते यद् जघन्यगुणकालकानां द्विप्रदेशिकानां पुद्गलानामनन्ताः पयवाः प्रज्ञप्ता ? इति, भगवान् आह-'गोयमा ! हे गौतम ! 'जद्दण्णगुणकालए दुपएसिए' जघन्यगुणकालको द्विप्रदेशिका पुद्गलस्कन्धः, 'जहण्णगुणकालगस्स दुपएसियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले' जघन्यगुणकालकस्य द्विप्रदेशिकस्य पुद्गलस्कन्धस्य द्रव्यार्थतया तुल्यो भवति, तथा च मगुण काले परमाणु पुद्गल में विशेषता यह है कि वह स्वस्थान में भी पदस्थानपतिल होता है,क्योंकि मध्यमगुण काले वर्ण के तरतम के आधार पर अनन्त भेद का संभव है। ___ गौतम ! हे भगवन ! जघन्यगुण कृष्ण द्विप्रदेशी पुद्गलस्कंधों के कितने पर्याय हैं?
भगवान् हे गौतम ! अनन्त पर्याय हैं। गौतम- हे भगवन् ! ऐसा कहने को क्या कारण है ?
भगवान् हे -गौतम ! एक जघन्यगुण कृष्ण द्विप्रदेशी स्कंध दूसरे जघन्यगुण कृष्ण डिप्रदेशी स्कंध से द्रव्य की अपेक्षा से तुल्य है, જાણવી જોઈએ. મધ્યમ ગુણ કાળા પરમાણુ પુદ્ગલમા વિશેષતા એ છે કે તે વસ્થાનમાં પણ ઘટસ્થાન પતિત થાય છે, કેમકે મધ્યમ ગુણકાળ વર્ણના તરતમતાના આધાર પર અનન્ત ભેદ સંભવે છે.
શ્રીગૌતમસ્વામી–હે ભગવદ્ જઘન્ય ગુણ કૃષ્ણ દ્વિદેશી પુદ્ગલ સ્કલ્પના हा पर्याय छ ?
શ્રી ભગવા–હે ગૌતમ! અનન્ત પર્યાય કહ્યા છે શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવનું તેમ કહેવાનું શું કારણ છે?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ! એક જઘન્ય ગુણ કૃષ્ણ દ્વિદેશી અન્ય બીજા જઘન્ય ગુણ કૃણ દ્વિ પ્રદેશી સ્કન્ધથી દ્રવ્યની અપેક્ષાએ તુલ્ય છે, પ્રદેશની
