________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू.४ सेन्द्रियद्वारनिरूपणम् कतरे कतरेभ्यः अल्पा- वा, वहुकावा, तुल्या वा, विशेषाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा ! ' हे गौतम ! 'सबथोवा तेइ दिया पज्जत्तगा' सर्वस्तोका:-सर्वेभ्योऽल्पाः, त्रीन्द्रियाः पर्याप्तयाः भवन्ति, 'तेइंदिया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा! त्रीन्द्रियाः अपर्याप्तकाः असंख्येयगुणा भवन्ति प्रागुक्तयुक्तेः, गौतमः पृच्छति-'एएसिणं भंते ! चउरिदियाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं' हे भदन्तः! एतेषां खलु चतुरिन्द्रियाणां पर्याप्तापर्याप्तानां मध्ये 'कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा ? कतरे कतरेभ्यः, अल्पावा, बहका, वा, तुल्या वा, विशेषाधिका वा भवन्ति,? भगवान् उत्तरयति-गोयमा !' हे गोतम !, 'सव्वत्थोवा चउरिदिया पज्जत्तगा' सर्वस्तोका:-सर्वेभ्योऽल्पाश्चतुरिन्द्रियाः पर्याप्तका भवन्ति, 'चरिदिया अपज्जत्तगा असंखेज्जगुणा' चतुरिन्द्रिया अपर्याप्तकाः, असंख्येयगुणा भवन्ति, गौतमः पृच्छति-'एएसिणं भंते ! पंचिंदियाणं' हे भदन्त ! एतेषां खलु पञ्चेन्द्रियाणं मध्ये पर्याप्तापर्याप्तकानां कयरे कयरे'हिंतो' कतरे कतरेभ्यः 'अप्पा वा, वहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा?' 'अल्पाः वा, बहुका वा, तुल्या वा, विशेषाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तर
उत्तर देते हैं-हे गौतम ! त्रीन्द्रिय पर्याप्त जीव सब से कम हैं और "जीन्द्रिय अपर्याप्त उनसे असंख्यातगुणा हैं । इसका कारण पूर्ववत् ही है।
गौतम ने प्रश्न किया-हे भगवन ! चौइन्द्रियों के पर्याप्तों और अपर्याप्तों में कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य अथवा विशेषाधिक हैं? भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! चौइन्द्रिय पर्याप्त जीव सब से कम हैं, अपर्याप्त उनसे असंख्यातगुणा हैं । ___ श्रीगौतम स्वामी पुनः प्रश्न करते हैं-हे भगवन् ! इन पर्याप्त
और अपर्याप्त पंचेन्द्रिय जीवों में कौन किससे अल्प, बहुत तुल्य या विशेषाधिक है ? भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! पंचेन्द्रिय पर्याप्त - * શ્રી ભગવાં ઉત્તર આપે છે–હે ગૌતમ ! ત્રીન્દ્રિય પર્યાપ્ત જીવ બધાથી ઓછા છે અને ત્રીન્દ્રિક અપર્યાપ્ત તેમનાથી અસંખ્યત ગણા છે તેનું કારણ पूनी भर ..
શ્રી ગૌતસ્વામીએ પ્રશ્ન કર્યો ભગવદ્ ! ચાર ઈન્દ્રિયના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્નમાં કેણું કેનાથી અલ્પ, ઘણ, તુલ્ય અને વિશેષાધિક છે
શ્રી ભગવાન ઉત્તર આપે છે– ગૌતમ! ચાર ઈન્દ્રિય પર્યાપ્ત જીવ બધાથી ઓછા છે, અપર્યાપ્ત તેમનાથી અસંખ્યાત ગણું છે.
। श्री गौतभस्वामी पुन. प्रश्न ४२ छ-भगवन् । मा पर्याप्त मने अ५. પર્યાપ્ત પંચેન્દ્રિય જેમાં કેણ કોનાથી અં૫, ઘણા, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે?