Page Text
________________
प्रमेययोधिनी टीका पद ५ सू.१४ डिप्रदेशिकपुद्गलपर्यायनिरुपणम् .८५९ तुल्ले' जघन्य स्थितिका संख्येयप्रदेशिकः स्कन्धो जघन्यस्थितिकस्य संख्येयप्रदेशिकस्य स्कन्धस्य द्रव्यार्थतया तुल्यो भवति, 'पएसयाए दुट्टाणवडिए, प्रदेशाार्थतया-प्रदेशापेक्षया द्विस्थानपतितो भवति, संख्येयभागहीनो वा संख्येयगुणहीनो वा भवति, इत्येवं द्विस्थानपतितत्वं बोध्यम्, 'ओगाहणट्टयाए दहाणवडिए'-अवगाहनार्थतया-अवगाहनापेक्षया द्विस्थानपतितो भवति, तदभिलापः उपर्युक्तरूपो वोध्यः, 'ठिईए तुल्ले' स्थित्या तुल्यो भवति, उभयेपामपि जघन्यस्थितिकत्वात्, 'वण्णाइ चउफासेहिं य छटाणवडिए' वर्णादिभिश्चतुः स्पर्गेश्वशीतोष्णस्निग्धरूक्षस्पर्शे : पट्स्थानपतितो भवति, ‘एवं उक्कोसठिइएवि' एवंजघन्यस्थितिकसंख्येयप्रदेशिकपुद्गलस्कन्धवदेव उत्कृष्ट स्थितिकोऽपि संख्येयप्रदेशिक पुद्गलस्कन्धोऽवगन्तव्यः 'अजहण्णमणुकोसठिइएवि एवं चेच' अजधन्यानुत्कृष्ट स्थितिकोऽपि जघन्यस्थितिक संख्येयप्रदेशिकपुद्गलस्कन्धवदेव
भगवान-हे गौतम ! एक जघन्य स्थितिक संख्यातप्रदेशी स्कंध दूसरे जघन्य स्थितिक संख्यान प्रदेशी स्कंध से द्रव्य की अपेक्षा तुल्य है, प्रदेशो की अपेक्षा विस्थानपतित होता है, अर्थात् हीन हो तो संख्यात भाग हीन या संख्यातगुण हीन होता हैं अधिक हो तो संख्यातभाग अधिक अथवा संख्यातगुण अधिक होता है । अवगाहना की अपेक्षा भी द्विस्थानपतित होता है, उसका उच्चारण पूर्ववत् कर लेना चाहिए, स्थिति की अपेक्षा तुल्य होता है, क्यों कि दोनों जघन्य स्थिति वाले हैं वर्णादि की अपेक्षा से तथा चार स्पर्शो-शीत, उप्णस्निग्ध और क्ष-से षट्स्थान पतित होता है। इसी प्रकार उत्कृष्टस्थितिक संख्यातप्रदेशी स्कंध की प्ररूपणा करनी चाहिए मध्यम स्थिति वाला संख्यातप्रदेशी स्कंध भी इसी प्रकार का है, किन्तु स्वस्थान में अर्थात् स्थिति की अपेक्षा वह चतुःस्थानपतित होता है।
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ ! એક જઘન્ય સ્થિતિક સંખ્યાત પ્રદેશ ધ બીજા જઘન્ય સ્થિતિક સ ખ્યાત પ્રદેશી ઘથી ત્રની અપેક્ષાએ તુલ્ય છે, પ્રદેશોની અપેક્ષાએ ક્રિસ્થાન પતિત થાય છે, અર્થાત્ હીન હોય તે સંખ્યાત ભાગ હીન, અગર સંખ્યાત ગુણહીન થાય છે, અધિક હોય તે સખ્યાત ભાગ અધિક અથવા સંપ્રખ્યાત ગુણ અધિક હોય છે. અવગાહનાની અપેક્ષાએ પણ દ્રિસ્થાન પતિત થાય છે, તેનું ઉચ્ચારણ પૂર્વવત્ કરી લેવું જોઈએ. સ્થિતિની અપેક્ષાએ તુદય થાય છે, કેમકે બને જઘન્ય સ્થિતિવાળા છે. વર્ણાદિની અપેક્ષાએ તથા ચાર પશે–શીત ઉષ્ણ, નિષ્પ અને રૂાથી પથાન પતિત થાય છે. એ પ્રકારે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિક સંખ્યાન પ્રદેશી રકમ્પની પ્રરૂપણ કરવી જોઈએ. મધ્યમ સ્થિતિવાળા સંખ્યાત પ્રદેશી રક પણ એ.
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |