________________
प्रमेयबोधिनी टोका प६५ सू०११ मनुष्यपर्यायनिरूपणम्
७४५ मैश्चतुर्भिमा॑नः पट्स्थानपतितः, केवलज्ञानपर्यवैस्तुल्यः, त्रिभिरज्ञानः, त्रिभिर्दशनैः पट्स्थानपतितः केवलदर्शनपर्यवैस्तुल्यः, जघन्यगुणकालकानाम् भदन्त ! मनुष्याणां कियन्तः पर्यवाः प्रज्ञप्ताः ? गौतम ! अनन्ताः पर्यवाः प्रज्ञप्ताः, तत् केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते-जघन्यगुणकालकानां मनुष्याणामनन्ताः पर्यवाः प्रज्ञप्ताः ? गौतम ! जयन्यगुणकालको मनुप्यो जघन्यगुणकालकस्य मनुष्यस्य द्रव्यार्थतया तुल्यः, प्रदेशार्थतयातुल्यः, अवगाहनार्थतया चतुःस्थानपतितः, पतित(आइल्लेहिं उहिं नाणेहिं छहाणवडिए) आदि के चार ज्ञानों से षटस्थानपतित (केवल नाणपज्जवेहिं तुल्ले) केवलज्ञान के पर्यायों से तुल्य (तिहिं अन्नाणेहिं तिहि दलणेहि छटाणवडिए) तीन अज्ञानों और तील दर्शनों से षट्स्थानपतित (केवलदसणपज्जवेहिं तुल्ले) केवलदर्शन के पर्यायों से तुल्य ___ (जहण्णगुणकालयाणं ते ! मणुस्ताणं केवड्या पज्जचा पण्णत्ता) जघन्यगुण काले मनुष्यों के हे भगवन् ! कितने पर्याय कहे हैं ? (गोयमा ! अणंता पजका पणत्ता) हे गौतम ! अनन्त पर्याय कहे हैं (से केणटेणं भंते ! एवं बुच्चद-जहण्णगुणकालयाणं मणुस्साणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता) हे भगवन् ! किसकारण से ऐसा कहा गया कि जघन्यगुण काले मनुष्यों के अनन्त पर्याय कहे हैं ? (गोथमा) हे गौतम ! (जहण्णगुणकालए अणूले) जघन्यगुण कालामनुष्य (जहण्णगुणकालगस्स मणुस्सस्स) जघन्यगुण काले मनुष्य से (दव्वट्ठयाए तुल्ले) द्रव्य से तुल्य (पएसयाए तुल्ले) प्रदेशों से तुल्य (ओगाहणट्टयाए चउ(ओगाहणद्वयाए चउडाणवडिए) PAqानाथी यतु:स्थान पतित छे (आइल्लेहिं चउहि नाणेहिं छद्राणवडिए) माहिना या ज्ञानाथी पटस्थान पतित (केवलनाणपज्जवेहि तुल्ले) पणज्ञानना पर्यायाथी तुझ्य (तिहिं अण्णाणेहिं तिहिं दसणेहि छहाणवडिए) त्रशु मज्ञानी मने त्र शनाथी पट्थान पतित (केवलदंसण. पज्जवेहिं तुल्ले) ठेवण दशनना पर्यायाथी तुझ्य
(जहण्णगुणकालयाणं भंते ! मणुस्साणं केवइया पञ्जवा पण्णत्ता ?) ४धन्य गुप आणा मनुष्याना लगवन् । टया पर्याय ४ा छ १ (गोचमा | अणंता पज्जवा पण्णत्ता) गौतम । मनन्त पर्याय ४ा छ (से केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चइ-जहण्णगुणकालयाण मणुस्साणं अणता पज्जवा पण्णत्ता) हे सगवन् ! ॥ ४ो मेनु युछेरधन्य गुए आणा मनुष्याना अनन्त पर्याय ४ा छ ? (गोयमा !)
गौतम ! (जहण्णगुणकालए मणूसे) धन्य गुण र मनुष्य (जहण्णगुणकालगस्स मणुसस्स) धन्यगुण ॥ मनुष्यथा (दव्वट्टयाग तुल्ले) द्रव्ययी तुझ्य
१० ९४