Page Text
________________
৩২০
प्रतापनासूत्र वण्णगंधरसफासपज्जवेहि अवशेषैः वर्णगन्धरसस्पर्शपर्यवैः 'तिहिं नाणेहिं तिहिं अनाणेहिं' त्रिभिमा॑नः-मति श्रुतावधिलक्षणैः, त्रिभिरज्ञान:-मत्यज्ञान श्रुताज्ञान विभङ्गज्ञानलक्षणाज्ञानैः 'तिहिं दसणेहि छट्ठाणवडिए' त्रिभिः दर्शनैः पट् स्थानपतितो भवति, ‘एवं उक्कोसगुणकालएवि' ‘एवं-तथैव-जघन्यगुणकालकवदेव उत्कृष्टगुणकालकोऽपि पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः उत्कृष्टगुणकालस्य पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकस्य द्रव्यार्थतया तुल्यः, प्रदेशार्थतया तुल्यः, अवगाहनार्थतया चतुःस्थानपतितो भवति, स्थित्या-चतुः स्थानपतितो भवति, कृष्णवर्णपर्यवैस्तुल्यः, अवशेषैः वर्णगन्धरसस्पर्शपर्यवैः त्रिभिमा॑नः त्रिभिरज्ञानैः, त्रिभिर्दर्शनैः पट् स्थानपतितो भवति, 'अजहण्णमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव' अजघन्यानुत्कृष्टगुणकालकोऽपि . पञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकः एवञ्चैव-जघन्योत्कृष्टगुणकालकपञ्चेन्द्रिय कृष्ण वर्ण के पर्यायों की अपेक्षा तुल्य है, शेष वर्णो गंधों, रसों, स्पर्शों से, तीन ज्ञानों तीन अज्ञानों और तीन दर्शनों की अपेक्षा से षट्स्थानपतित होता है ।। ___उत्कृष्टगुण काले की वस्तव्यता भी ऐसी ही समझनी चाहिए अर्थात् एक उत्कृष्टगुण काला पंचेन्द्रिय तिर्यंच दूसरे उत्कृष्ट गुणकाले. पंचेंन्द्रियतिथंच से द्रव्य और प्रदेशों की दृष्टि से तुल्य होता है, अवगाहना और स्थिति की दृष्टि से चतुःस्थानपतित होता है, कृष्ण वर्ण के पर्यायों से तुल्य, वर्ण गंध, रस और स्पर्श के पर्यायों से तथा तीन ज्ञानों तीन अज्ञानों और तीन दर्शनों से षट्स्थानपतित होता है। ___ मध्यमगुण काले पंचिन्द्रिय तिर्यंच की वक्तव्यता भी जघन्य एवं उत्कृष्टगुण काले पंचेन्द्रिय तिथंच के समान समझना चाहिए । ક્ષાએ તુલ્ય છે, શેષ વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શેથી, ત્રણ જ્ઞાને ત્રણ અજ્ઞાને અને ત્રણ દશાની અપેક્ષાએ ષટસ્થાન પતિત થાય છે.
ઉત્કૃષ્ટ ગુણ કાળાની વક્તવ્યતા પણ એવી જ સમજવી જોઈએ અર્થાત એક ઉત્કૃષ્ટ ગુણ કાળા પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ બીજા ઉત્કૃષ્ટ ગુણ કાળ પંચેન્દ્રિય તિર્યંચથી દ્રવ્ય અને પ્રદેશની દષ્ટિએ તુલ્ય થાય છે, અવગાહના અને સ્થિતિની દષ્ટિએ ચતુસ્થાન પતિત થાય છે, કૃષ્ણ વર્ણના પર્યાથી તુલ્ય, શેષ વર્ણ, ગંધ રસ અને સ્પર્શના પર્યાથી તથા ત્રણ જ્ઞાને, ત્રણ અજ્ઞાને અને ત્રણ દશનેથી ષટસ્થાન પતિત થાય છે.
, મધ્યમ ગુણ કાળા પચેન્દ્રિય તિર્યંચની વક્તવ્યતા પણ જઘન્ય તેમજ ઉત્કૃષ્ટ ગુણ કાળ પંચેન્દ્રિય તિર્યંચના સમાન સમજવી જોઈએ. વિશેષ એ
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |