Page Text
________________
ફેર
प्रज्ञापनासूत्रे
स्तुल्यो भवति, 'अब से सेहिं वण्णगंधर सफासपज्जवे हिं' अवशेषैः वर्णगन्धरसस्पर्शपर्यवै: 'छहाणवडिए' पट्टस्थानपतितो भवति, तदभिलापक्रम पूर्ववदेव स्वयमवगन्तव्यः 'दोहिं अण्णाणेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहिय छट्टाणवडिए द्वाभ्यामज्ञानाभ्यां मत्यज्ञानश्रुताज्ञानलक्षणपर्यवाभ्याम् अचक्षुर्दर्शनपर्यवैव पदस्थानपतितो भवति, 'एवं उक्कोसगुणकालएव ' एवम् - पूर्वोपदर्शित दिशा, उत्कृष्टगुणकालकोपि, पृथिवीकायिकः उत्कृष्टगुणकालस्य पृथिवीकायिकान्तरस्य द्रव्यार्थतया तुल्यः, प्रदेशार्थतया तुल्यः अवगाहनार्थतया चतुःस्थानपतितो भवति स्थित्या त्रिस्थान - पतितः, 'कालवण्णपज्जवेहिं तुल्ले' कृष्णवर्णपर्यवैस्तुल्यो भवति, अवशेषैः वर्णगन्धरसस्पर्शपर्यवैः, पदस्थानपतितो भवति, द्वाभ्यामज्ञानाभ्याम् अचक्षुर्दर्शनपर्य वैश्च पदस्थानपतितो भवति, तदभिलापञ्च पूर्वोक्तरीत्या स्वयमूहनीयः, 'अजहण्णमणुको सगुणकालएव एवं चेव' अजघन्यानुत्कष्टगुणकालकोऽपि पृथिवीकायिकः, त्रिस्थानपतित है, काले वर्ण की अपेक्षा तुल्य है, शेष वर्ण, गंध, रस और स्पर्श के पर्यायों की अपेक्षा पदस्थानपतित है, मत्यज्ञान, श्रुताज्ञान और अचक्षुदर्शन के पर्यायों की अपेक्षा पद्स्थानपतित होता है।
इसी प्रकार उत्कृष्टगुण कृष्णवर्ण पृथ्वीकायिक के संबंध में भी समझना चाहिए। वह दूसरे उत्कृष्ट कृष्ण वर्ण वाले पृथ्वीकायिक से द्रव्य और प्रदेशों की अपेक्षा तुल्य हैं, अवगाहना की अपेक्षा चतु:स्थानपतित होता है, स्थिति से त्रिस्थानपतित होता है, कृष्ण वर्ण के पर्याय से तुल्य होता है, शेष वर्णों, गंध, रस, स्पर्श दो अज्ञानों और अचक्षुर्शन की अपेक्षा पद्स्थानपतित होता है । उन छह स्थानों का उच्चारण पूर्ववत् करलेना चाहिए ।
मध्यमगुण काले पृथ्वीकायिक के संबंध में यही समझना चाहिए વર્ણીના પર્યંચેાથી તુલ્ય થાય છે, શેષ વર્ણો. ગધ, રસ, સ્પર્શી છે અજ્ઞાના અને અચક્ષુદનની અપેક્ષાએ ષટસ્થાન પતિત થાય છે, તે છ સ્થાનાના ઉચ્ચારણુ પૂર્વવત્ કરી લેવા જોઇએ.
એજ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટગુ કૃષ્ણવ પૃથ્વીવીકાયિકના સબંધમાં પણ સમજી લેવું. આ ખીજા ઉત્કૃષ્ટગુણુ કૃષ્ણવર્ણવાળા પૃથ્વીકાયિકથી દ્રવ્ય અને પ્રદેશની અપેક્ષાએ તુલ્ય છે. અવગાહનાની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન પતિત થાય છે. સ્થિતિની અપેક્ષાથી ત્રિસ્થાન પતિત થાય છે. કૃષ્ણવ ના પર્યાયથી તુલ્ય છે. બાકીના વ, ગંધ, રસ સ્પર્શી, એ અજ્ઞાના અને અચક્ષુનની અપેક્ષાએ ષડ્થાન પતિત થાય છે. એ છ સ્થાનાનુ ઉચ્ચારણ પૂર્વવત્ કરી લેવુ.
મધ્યમગુણુ કાળા પૃથ્વીકાયિકના સમ્બન્ધમાં એજ પ્રમાણે સમજ લુ' જોઇએ
43
"
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |