Page Text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू.३५ क्षेत्रानुसारेण पृथिविकायिकाद्यल्पवहुस्वम् ३४३
अथापर्याप्तकपृथिवीकायिकानामल्पबहुत्वं प्रतिपादयति- खेत्ताणुवाएणं' क्षेत्रानुपातेन-क्षेत्रानुसारेण, 'सव्वत्थोवा पुढवीकाइया अपज्जत्तया उडलोयतिरियलोए' सर्वस्तोकाः-सर्वेभ्योऽल्पाः पृथिवीकायिकाः अपर्याप्तकाः ऊर्ध्वलोकतिर्यग्लोके-तत्प्रतरद्वयवर्तिनो भवन्ति, प्रागुक्तैकेन्द्रिययुक्तेः, तेभ्योऽपि'अहोलोयतिरियलोए विसेसाहिया' अधोलोकतिर्यग्लोके-तत्प्रतरद्वयवर्तिनः पृथिवीकायिकाः अपर्याप्तकाः विशेषाधिका भवन्ति, ते समुच्चयकेन्द्रियवत्, तेभ्योऽपि-'तिरियलोए असंखेज्जगुणा' तिर्यग्लोके वर्तमानाः अपर्याप्तकपृथिवीकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, प्रागुक्तयुक्तः, तेभ्योपि तेलोक्के असंखेज्जगुणा' त्रैलोक्ये लोकत्रयवर्तिनः पृथिवीकायिकाः अपर्याप्तकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, एकेन्द्रियसमुच्चयवत्, तेभ्योऽपि 'उडलोए असंखेज्जगुणा' ऊर्ध्वलोके वर्तमानाः अपर्याप्तकपृथिवीकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, प्रागु क्तैकेन्द्रिययुक्तेः. तेभ्योऽपि-'अहोलोए विसेसाहिया' अधोलोके वर्तमाना अपर्याप्तकपृथिवीकायिकाः विशेषाधिका भवन्ति, प्रागुक्तैकेन्द्रिययुक्तेः।। वही युक्ति जानना चाहिए जो समुच्चय एकेन्द्रियों के अल्पबहुत्व के विषय में कही जा चुकी है। ___ अपर्याप्तक पृथ्वीकायिकों का अल्पबहुत्व-सब से कम अपर्याप्त पृथ्वीकायिक ऊर्ध्वलोक तिर्यग्लोक में हैं । उनकी अपेक्षा अधोलोकतिर्यग्लोक में विशेषाधिक हैं। अधोलोक-तिर्यग्लोक की अपेक्षा तिर्यग्लोक में असंख्यातगुणा अधिक हैं । तिर्यग्लोक की अपेक्षा त्रिलोकवर्ती असंख्यातगुणा हैं, उनकी अपेक्षा ऊर्बलोक में असंख्यातगुणा हैं । अर्ध्वलोक की अपेक्षा अधोलोक में विशेषाधिक हैं । इनके इस अल्पचहत्व का कारण वहीं समझना चाहिए जो एकेन्द्रियों के अल्पबहुत्व में कहा गया है। રહેલા પૃથ્વીકાયિક અસંખ્યાત ગણા છે. તેના કરતા અલેકમાં રહેલાં પૃથ્વી કાયિકે વિશેષાધિક છે. આ બધાના સંબંધમાં યુતિ જે સમુચ્ચય એકેન્દ્રિયોના અલ્પબહુત્વપણના સંબંધમાં કહેવામાં આવેલ છે એ જ રીતે સમજવી.
અપર્યાપક પૃથ્વીકાયિકનું અલ્પબહુત્ર સૌથી ઓછા અપર્યાપ્તક પૃથ્વીકાયિક, ઉધ્વલોક-તિર્યશ્લેકમાં છે. તેના કરતાં અલેક–તિર્યકમાં વિશેષાધિક છે અધોલોક તિયકના કરતાં તિર્યગ્લાકમાં અસંખ્યાતગણ છે. તિર્યકના કરતા ત્રિલેકવતિ અસંખ્યાતગણુ છે. ઉર્વીલોકના કરતાં અલેકમાં વિશેષાધિક છે. આ અલ્પબદ્ધત્વના સ બ ધમાં પણ એજ રીત સમજવી કે જે એકેન્દ્રિયેના સંબંધમાં કહેવામાં આવી ગયેલ છે,
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |