Page Text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू.३१ क्षेत्रतः भवनपत्यादि देवानामल्पबहुत्वम् २९९ । तया केपाश्चित् ज्योतिप्काणां स्वस्थानस्थानामपि संस्पर्शनाद केपाश्चित्तु ऊर्ध्वलोके
गमनागमनभावतः संस्पर्शनाच्च प्रागुक्ते योऽसंख्येयगुणत्वं प्रकृतप्रतरद्वयसंस्पशिनां ज्योतिप्काणां भवति, तेभ्योऽपि 'तेलोक्के संखेज्जगुणा' त्रैलोक्ये-लोकत्रयवर्तिनो ज्योतिप्काः संख्येयगुणा भवन्ति, तथाविध तीव्र प्रयत्नवशाद वैक्रिय समुद्घातेन समवहतानामात्मनदेशैर्लोकत्रयसंस्पर्शिनां नैसर्गिकानि वहत्वात प्रागुक्तेभ्यः संख्येयगुणत्वं भवति, तेभ्योपि 'अहोलोए तिरियलोए असंखेज्जगुणा' अधोलोकतिर्यग्लोकमागुत्तप्रतरद्वये वर्तमाना ज्योतिप्का असंख्येयगुणा भवन्ति, बहूनां ज्योतिष्काणामधोलौकिकग्रामेषु भगवतां समवसरणादौ अधोलोके क्रीडार्थ गमनागमनभावात्, वहूनाश्चाधोलोकात् ज्योतिष्कलोकेषु रामुत्पद्यमानानाम् आते-जाते उनका स्पर्श करते हैं। इस कारण इन दोनों प्रतरों का स्पर्श करनेवाले ऊर्ध्वलोक वालों से असंख्यातगुणा हैं। इनकी अपेक्षा भी त्रैलोक्यवर्ती ज्योतिष्क संख्यालगुणा अधिक हैं, क्यों कि विशिष्ट तीव्र प्रयत्न करके जो चैक्रिय समुद्घात करते हैं वे अपने आत्मप्रदेशों से तीनों लोकों का स्पर्श करते हैं अतः स्वभावतः उनकी अधिकता है । उनकी अपेक्षा भी अधोलोक-तिर्यकलोक में असंख्यातगुणा अधिक हैं, क्योंकि बहुत-से ज्योतिष्कदेव अधोलौकिक ग्रामों में भगवान के समवसरण आदि में तथा बहुत-से अधोलोक में क्रीडा करने के लिये जाते हैं। बहुत-से ऐसे भी हैं जो अधोलोक से ज्योतिकदेवों में उत्पन्न होते हैं। वे भी उक्त दोनों प्रतरों का स्पर्श करते લેકમાં અસ ગ્યાત ગણું વધારે છે. કેમકે આ બન્ને પ્રત સમીપ વતિ હોવાથી કઈ કઈ તિષ્ક દેવ પિતાકા સ્થાનમાં સ્થિત રહીને પણ તેને સ્પર્શ કરે છે. કેઈ કઈ વિકિય સમુઘાત કરીને આત્મ પ્રદેશથી સ્પર્શ કરે છે. અને કઈ કઈ ઉર્વલોકમાં આવતા જતાં તેને સ્પર્શ કરે છે. આ કારણથી આ બન્ને પ્રતને સ્પર્શ કરવાવાળા ઊર્વક વાળાઓથી અસંખ્યાતગણું વધારે છે. તેના કરતાં પણ ચૈલોક્યવતિ તિષ્ક દેવ સંખ્યાત ગણા વધારે છે. કેમકેવિશેષ પ્રકારથી તીવ્ર પયત્ન કરીને તેઓ વિક્રિય સમુઘાત કરે છે. તેઓ પિતાના આત્મ પ્રદેશમાંથી ત્રણે લેકનો સ્પર્શ કરે છે. તેથી સ્વાભાવિક રીતે જ તેઓનું અધિકપણું છે. તેના કરતાં પણ અલક તિર્યકમાં અસંખ્યાતગણું વધારે છે. કેમકે ઘણું જ્યોતિષ્ક દે અલેક સંબંધી ગામોમાં ભગવાનના સમવસરણ વિગેરેમાં કીડા કરવા માટે જાય છે. તથા ઘણા ખરા અધોલકમાં કીડા કરવા જાય છે. ઘણા ખરા એવા પણ છે જેઓ અલેકમાંથી જ્યોતિષ્ક દમાં ઉત્પન્ન થાય છે. તેઓ પણ ઉપર કહેલ
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |