Page Text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू.३० क्षेत्रानुसारेण नैरयिकाद्यल्पबहुत्वम् २८१ ग्लोकवर्तिमानुष्यश्चोर्ध्वलोके समुत्पित्सवो मारणात्तिकसमुद्घातवशात् दूरतरमूर्ध्वविक्षिप्तात्मप्रदेशाः पूर्वोक्तप्रतरद्वयं संस्पृशन्ति, ताश्च द्वय्योऽपि बहुतरा भवन्ति, ताभ्योऽपि 'अहोलोयतिरियलोए संखेज्जगुणाओ' अधोलोक तिर्यग्लोके-अधोलोकतिर्यग्लोकसंज्ञकप्रतरद्वयसंस्पर्शिन्यो मानुष्यः संख्येयगुणा भवन्ति, तिर्यग्लोकाद् मनुष्यस्त्रीभ्यः, शेषेभ्यो वा ऽघोलौकिकग्रामेषु, अधोलोकिकग्रामरूपात् शेषावा तिर्यग्लोके मनुष्यस्त्रीत्वेनोत्पित्सवः काश्चित् अधो. लौकिकग्रामेषु अवस्थानेनापि पूर्वोक्तप्रतद्वयं संस्पृशन्ति, ताश्च प्रगुक्ताभ्योऽति बहव्यो भवति, ताभ्योऽपि 'उड्रलोए संखेज्जगुणाओ' ऊर्ध्वलोके-ऊर्ध्वलोक • संज्ञकप्रतरवर्तिन्यो मानुष्यः संख्येयगुणा भवन्ति, सौमनसादिपु क्रीडाथै प्रचुरतराणां विद्याधरीणां गमनसंभवात, ताभ्योऽपि-'अहोलोए संखेज्जगुणाओ' अधोलोके-अधोलोकवर्तिन्यो मनुष्यस्त्रियः संख्येयगुणा भवन्ति, अधोलोकस्य ग्लोक में स्थित मनुष्यस्त्री ऊर्ध्वलोक में उत्पन्न होने वाली हो तब मारणान्तिक समुद्घात करते समय वह पूर्वोक्त दो प्रतरों का स्पर्श करती है। ये दोनों प्रकार की स्त्रियां बहुतर होती हैं, इनकी अपेक्षा भी-अधोलोक-तिर्यग्लोक में अर्थात् अधोलोक तिर्यग्लोक को स्पर्श करने वाली मानुषियां संख्यातगुणा हैं जो तियग्लोक से मनुष्य स्त्री पर्याय से या अन्य पर्याय से अधोलौकिक ग्रामों में या अधोलौकिक ग्राम से तिर्यग्लोक में मनुष्यस्त्री के रूप में उत्पन्न हों उनमें से कोई अधोलौकिक ग्रामों में अवस्थान करके भी पूर्वोक्त दोनों प्रतरों का स्पर्श करती हैं । ऐसी स्त्रियां पूर्वोक्त की अपेक्षा बहुत अधिक होती हैं । इनकी अपेक्षा भी ऊर्ध्वलोक में अर्थातू ऊर्ध्वलोक સ્થિત મનુષ્ય સ્ત્રી ઊર્વકમાં ઉત્પન્ન થનારી થાય ત્યારે મારણતિક સમુદ્ર ઘાત કરતી વખતે પૂર્વોક્ત બે પ્રતને સ્પર્શ કરે છે. આ બંને પ્રકારની સ્ત્રિ ઘણી બધી હોય છે. તેમની અપેક્ષાએ પણ અલેક તિર્યક લેકમાં અર્થાત અલેક તિકને સ્પર્શ કરવાવાળી માનુષિ સંખ્યાત ગણી છે. જે તિર્યક લેકથી મનુષ્ય સ્ત્રી પર્યાયથી અગર અન્ય પર્યાયથી અલૌકિક ગ્રામમાં અગર અલૌકિક ગ્રામથી તિર્થંકલેકમાં મનુષ્ય સ્ત્રીના રૂપમાં ઉત્પન્ન થાય તેમાંથી કઈ અધોઅલૌકિક ગામમા અવસ્થાન કરીને પણ પૂર્વોક્ત અને પ્રતને સ્પર્શ કરે છે (આવી સ્ત્રિ પૂર્વોક્તની અપેક્ષાએ ઘણી અધિક છે. તેમની અપેક્ષાએ પણ ઊર્બલેકમાં અર્થાત્ ઊર્વિલક નામક પ્રતરમાં રહેલી મનુષ્યનિયે સંખ્યાતગણી અધિક છે, કેમકે સૌમનસ આદિ વનમાં કીડા કરવા માટે ઘણી બધી વિદ્યાધરીએ જઈ શકે છે. ઉર્વલકની અપેક્ષાએ અલેકમાં મનુષ્ય સ્ત્રિ
प्र० ३६
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |