________________
प्रशापना असंखेजगुणा' वादराप्कायिकाः अपर्याप्तकाः असंख्येयगुणाः, तेभ्योऽपि सूक्ष्माप्कायिका अपर्याप्तकाः असंख्येयगुणाः 'मुहम आउकाइया पज्जत्तया संखेज्जगुणा' सूक्ष्मा फायिकाः पर्याप्तकाः संख्येयगुणाः भवन्ति, गौतमः पृच्छति -'एएसि णं भने ! सुहुम तेउकाइयाण' हे भदन्त ! एतपां खलु सूक्ष्मतेजः कायिकानाम् 'वायर तेउकाइयाण य पज्जत्तापज्जताणं' वादर तेजाकायिकानाच पर्याप्तापर्याप्तकानां 'कयरे कयरेहितो' कतरे कतरेभ्यः 'अप्पा वा, वहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा' अल्पा वा, बहुका बा, तुल्या वा, विशेपाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा!' हे गौतम ! 'सव्वत्थोवा वायर तेउकाइया पज्जत्तया' सर्वस्तोकाः बादरतेजः कायिकाः पर्याप्तकाः भवन्ति, तेभ्योऽपि 'वायर तेउकाइया अपज्जत्तया असंखेजगुणा' वादरतेजःकायिकाः अपर्याप्तकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि 'मुहुम तेउकाइया अपजत्तया असंखेजगुणा' सूक्ष्मतेजाकायिकाः अपर्याप्तकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योकिससे अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ?
श्री भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! सबसे कम बादर अप्कायिक पर्याप्त हैं, उनकी अपेक्षा बादर अप्कायिक अपर्याप्त असंख्यात गुणा हैं। उनकी अपेक्षा सूक्ष्म अप्कायिक अपर्याप्त असंख्यातगुणा अधिक हैं और उनकी अपेक्षा सूक्ष्म अप्कायिक पर्यास संख्यातगुणा हैं।
श्री गौतम स्वामी प्रश्न करते हैं-हे भगवन् ! इन सक्ष्म तेजस्कायिकों और वादर तेजस्कायिकों के पर्याप्त और अपर्याप्त में कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य अथवा विशेषाधिक हैं ?
श्री भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! सबसे कम बादर तेजस्का. यिक पर्याप्त हैं, उनकी अपेक्षा चादर तेजस्कायिक अपर्याप्त असं. ख्यात गुणा हैं, उनकी अपेक्षा सक्ष्म तेजस्कायिक अपर्याप्त असंપર્યાપ્તક છે, તેમની અપેક્ષાએ બાંદર અપ્લાયના અપર્યાપ્ત અસંખ્યાતગણું છે, તેમની અપેક્ષાએ સૂક્ષ્મ અપ્લાયિક અપર્યાપ્ત અસંખ્યાતગણ અધિક છે અને તેમની અપેક્ષાએ સૂક્ષ્મ જળકાયિક પર્યાપ્ત સંખ્યાતગણ છે.
શ્રીગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે–ભગવદ્ આ સૂમ તેજસ્કારિક અને બાદર તેજસ્કાયિકના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત મા કેણ કોનાથી ઓછા અધિક તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે ? - આ પ્રશ્નનો ઉત્તર આપતા ભગવાન્ શ્રી મહાવીર સ્વામી કહે છે કે-હે ગૌતમ ! બધાથી ઓછા બાદ તેજસ્કાયિક પર્યાપ્તકો છે. તેના કરતા બાદર તેજસ્કાચિક, અપર્યાપ્ત અસંખ્યાતગણું છે, તેના કરતાં સૂક્ષ્મ તેજસ્કાયિક